چکیده:
ابوالحسن محمدبن اسماعیل لامعی گرگانی ، از شعرای بنام اواسط قرن پنجم هجری است که در اشعارش تابع همان سبک و روش شاعران دورهی اول غزنوی است و گاه بعضی از قصاید آنان را جواب گفته است. اشعار لامعی در وصف طبیعت و مدح بزرگان عصر خویش را بحقیقت می توان گلچینی از سه دیوان فرخی و عنصری و منوچهری دانست. تشبیهات گوناگون و اوصاف او از بیابان و اسب و رسوم و مظاهر مختلف طبیعت ،خواننده را به یاد منوچهری می اندازد؛ اما جرات او در به کاربردن لغات مهجور عربی در برخی از قصاید از منوچهری نیز بیشتر است. او در مدح ابوالحسن علی بن محمد لامیه ای 56 بیتی سروده که تا حدی شبیه لامیهی معلقهی امروالقیس با 82 بیت است. ساختار کلی قصیدهی لامعی؛ همچون شاعر جاهلی با ایستادن بر اطلال و آثار خانهی محبوب و گریستن شروع شده و پس از تغنی به یاد روزگاران خوش و گریستن بر رنج فراق و حسرت ایام وصال، قصد رحیل می کند و در نهایت، به مدح ممدوح می پردازد. از آنجا که معلقهی امروالقیس دارای سه بخش اساسی است: توقف شاعر بر اطلال و آثار خانهی محبوب و یاد ایام وصال و گریستن او، وصف ماجراهای عاشقانهی خود مخصوصا در روز داره جلجل و وصف آنچه به هنگام آوارگی و بی خانمانی دیده است ،نگارنده سعی دارد تا در این مقاله اشعار لامعی را از نظر ساختار و مضمون و تصویر با معلقهی امروالقیس مقایسه نماید و وجوه تشابه و تفارق آنها را تبیین کند.
خلاصه ماشینی:
فصلنامهی لسان مبین(پژوهش ادب عربی) (علمی – پژوهشی) سال سوم، دورهی جدید، شمارهی ششم، زمستان 1390 تأثیر پذیری اشعار لامعی از معلقهی امرؤالقیس دکتر محمدرضا نجاریان استادیار دانشگاه یزد چکیده ابوالحسن محمدبن اسماعیل لامعی گرگانی ، از شعرای بنام اواسط قرن پنجم هجری است که در اشعارش تابع همان سبک و روش شاعران دورهی اول غزنوی است و گاه بعضی از قصاید آنان را جواب گفته است.
معلقه 80 بیتی امرؤالقیس در بحر طویل (فعولن مفاعیلن فعولن مفاعلن ) و دارای سه بخش اساسی است: توقف شاعر بر اطلال و آثار خانهی محبوب و یاد ایام وصال و گریستن او، وصف ماجراهای عاشقانه خود مخصوصا در روز دارة جلجل و وصف آنچه به هنگام آوارگی و بی خانمانی دیده است؛ چون وصف شب، وادی گرگها، اسب و شکار، برق و سیل(همان: 59) 4-1- توصیف دیار یار قفانبک من ذکری حبیب و منزل بسقط اللوی، بین الدخول، فحومل فتوضح فالمقراة لم یعـف رسـمها لما نسجتـها مـن جنـوب و شمأل «همسفران،لحظهایدرنگ کنیدتا من به یاد یار سفرکرده وسرمنزل او در ریگستان میان دخول و حومل بگریم.