چکیده:
فقر از جمله عواملی است که موجب ناتوانی خانوارها یا اعضای مشخصی از خانوار در دسترسی به غذای کافی برای رفع نیازهای اساسی شان می شود. این پدیده که به ناامنی غذایی تعبیر میشود، در بر گیرنده مفاهیم کمی، کیفی، روانشناختی و اجتماعی است. ناامنی غذایی تحت تاثیر عواملی است که بر منابع اقتصادی خانوار اثر میگذارد. در تلاش برای تبیین ناامنی غذایی در میان قشرهای آسیب پذیر جامعه شهری ایران، این تحقیق رابطه برخی عوامل جمعیتی و اجتماعی را بر شدت ناامنی غذایی در میان نمونه 300 نفری از خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی در منطقه 20 شهر تهران بررسی میکند. بر اساس یافته ها 6/98 درصد نمونه های این مطالعه ناامنی غذایی را با شدت های گوناگون آن تجربه کرده اند. در حالی که ناامنی غذایی در 3/37 درصد آنها در حد شدید ارزیابی شد. ناامنی غذایی در سطح خانوار و بزرگسال (مادر)شایع تر از سطح کودک بود. بنابراین همانطور که رادیمر و همکاران نیز بیان کرده اند، ناامنی غذایی یک فرآیند مدیریت شده است. وقتی که خانوار در معرض ناامنی غذایی قرار میگیرد، مادر (و دیگر بزرگسالان) خانوار با تقلیل کمی و کیفیت غذایی خانوار و کم کردن دریافت غذایی خود مانع از ناامنی غذایی کودکان میشوند. در مراحل پیشرفتهتر گرسنگی به کودکان نیز سرایت میکند. در این تحقیق متغیرهای جنسیت سرپرست، بیمار بودن یکی از اعضاء خانواده، بعد خانوار، سطح تحصیلات و وضع فعالیت سرپرست خانوار به عنوان مهمترین متغیرهای تبیین کننده شدت ناامنی غذایی درخانوارهای شهری شناخته شدند.
خلاصه ماشینی:
تعیینکنندههای اجتماعی-جمعیتی شدت ناامنی غذایی درمیان قشرهای آسیبپذیرمنطقه 20 شهر تهران دکتر محمود قاضی طباطبائی{o*o} دکتر نسرین امیدوار{o**o} جمیله علی حسینی{o***o} تاریخ دریافت:88/7/26 تاریخ پذیرش:89/3/9 چکیده {IBفقر از جمله عواملی است که موجب ناتوانی خانوارها یا اعضای مشخصیاز خانوار در دسترسی به غذای کافی برای رفع نیازهای اساسیشان میشود.
بر این اساس،محققان دانشگاه کرنل امریکا در تلاش برای تبیین مفهوم پدیده ناامنیغذایی خانوار،پرو مصاحبههای عمیق با زنانی که گرسنگی را تجربه کرده بودند،ناامنی غذایی را به صورت«ناتوانی یا تردید در بدست آوردن یا مصرف غذایی کافی-از نظر کمّی یا کیفی-از طریق شیوههای مورد قبول جامعه»تعریف کردند(رادیمر{o1o}وهمچنین نشان دادند که ناامنی غذایی در سطوح فرد و خانوار قابل تفکیک ازیکدیگرند.
در این مطالعه با الهام ازمطالعه کمپبل،علاوه بر متغیرهای جمعیتی(مانند تحصیلات،سن،وضعیت اشتغال،بعدخانوار،جنسیت سرپرست خانوار)که معمولا در مطالعات امنیت غذایی مورد توجهقرار گرفتهاند،عواملی در نظر گرفته شدهاند که ممکن است هزینههای غیر خوراکیخانوار را تحت تأثیر قرار دهند،متغیرهایی مانند:بیماری و هزینههای درمان از جملهعوامل غیر منتظرهای است که میتواند امنیت غذایی خانوارهای محروم را تحت تأثیرقرار دهد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجهگیری یافتههای این مطالعه نشان میدهد که درصد بالایی از خانوارهای مورد مطالعه،ناامنی غذایی را در سطوح مختلف آن تجربه کردهاند،هرچند شدت ناامنی غذایی درمیان آنها متفاوت بوده است.
بعد خانوار نیز از جمله متغیرهایی است که بر شدت ناامنی غذایی در این مطالعهمؤثر بوده است،بطوری که خانوارهای پرجمعیت(5 نفره و بیشتر)به احتمال کمتریدر سطح ناامنی غذایی خیلی شید قرار میگیرند.
tnemerusaeM dna stpecnoC stpecnoc eht fo lasiarppaer A:ytiruces doof dlroW)3891(OHW/OAF- .
J. setatS detinU eht ni ytirucesni doof fo secneuqesnoc E} {E dna regnuH gnidnatsrednU.