چکیده:
از جمله هنرهای بشری تجلی آرمانهای او در قالب نظم الفاظ میباشد. این هنر دیرپا و کهن از عهده هر فرد و
شخصی برآورده نیست بلکه موهبتی است الهی که افراد معدودی از آن برخوردار میباشند. در گذشته دیر به عنوان
بهترین یا تنها وسیله تبلیغاتی افراد و گروهها و حکام و تجار به کار گرفته شده و شاعر مانند عکاس طبق درخواستها،
ایده داعیان را در قالب الفاظ منعکس میکرده است. برخی طالب هجو افراد بودند و برخی خواهان تشبیب اشخاص و
عدهای هم میخواستند که از آنها تعریف و تمجید شود.
شعرا به عنوان ابزار تبلیغاتی دو گونه عمل میکردند: دستهای تنها در مسیر خوب و خوبیها شعر میسرودند؛ مانند
فرزدق و دعبل و کمیت و سعدی و حافظ و امثال آنها و دستهای هم مقید نبوده بلکه تابع اوضاع و احوال شخصی و
دیگران بودند و کاسبانه شعر میگفتند. اسلام حساب شاعران مؤمن و معتقد را از سایر شعرا، جدا کرده، ما در این نوشتار
کوشیدهایم شعر و تاریخ و تأثیر و اقسام و احکام آن را به اندازه ظرفیت مقاله بیان نماییم.
خلاصه ماشینی:
سرآغاز شعر و شاعری اصولاً هر علم و صنعتی از یک تاریخ و سرآغازی برخوردار است و شعر و شاعری نیز که هنری در ادبیات فرهنگی از تاریخی برخوردار است و اهل هنر مایل است بداند که شعر از چه زمان و از چه کسی شروع شد محققین ادبی تاریخ آن را به هبوط آدم نسبت دادهاند و میگویند: آدم در رثاء هابیل که به دست قابیل برادر خود کشته شد، برای اولین بار این ابیات را سرود: تغیَّرت البلاد و من علیها فوجه الارض مغبّر قبیح سرزمینها و کسانی که در آن هستند عوض شدهاند و چهره زمین زشت و غبارآلود گشته است.
گوستاو لوبون مینویسد: به واسطه علاقه که اعراب به شعر داشتند شاعران نفوذ زیادی پیدا کرده بودند و اینها میتوانستند به وسیله اشعار خود احساسات مردمی را تحریک کنند و یا طبق دلخواه خود کسی را در انظار بالا برده و یا شخصی را به زمین بزنند و همین نفوذ بود که قریش را واداشت صد شتر به اعشی شاعر بدهند تا او قصیدهای که در مدح پیغمبر اسلام سروده بود، منتشر نسازد.
از جمله کسانیکه به عنوان شعرای پیامبر ذکر کردهاند، عبارت هستند از: 1ـ کعب بن مالک که دارای اشعاری است از جمله اینکه میگوید: وانّی و ان عنفتمونی لقائلفدا لرسول اللّه نفسی و مالیا اگر هر چند مرا تحت فشار قرار دهید، من خواهم گفت جان و مالم به فدای رسول خدا.