چکیده:
هدف مقاله حاضر بررسی نقش آیت الله لاری در جنبش مشروطیت میباشد که بعدها بهعنوان زیربنای فکری حضرت امام خمینی(ره) درتدوین نظریه، طرحریزی و تاسیس حکومت اسلامی قرار میگرفت و در سال 1357 معماری سازه نهائی گردید. در مقطعی که تب مشروطیت و قانون خواهی در مملکت بالاست، گروهای فکری از قبیل شاه، روشنفکران غرب گرا و دولتهای چپاول گر در تلاش برای جهت دهی و مصادره مشروطیت هستند، مجتهد دلاور برحسب دین دینی به منطقه جنوب باز میگردد و به حمایت از مردم رنجور و قانونخواهی مشروعه آنها میپردازد ایشان متناسب با فضای بسته و استبدادی آن روز تلاش برای قطعیت مشروطه نموده چرا که وی معتقد است مشروطه مقدس است و استبداد داخلی را محدود و حق حاکمیت مردم که از تاکیدات آموزههای دینی است را افزایش میدهد اما مشروطه قابل پذیرش را از فقط از نوع دینی آن میداند و هیچ گاه به غیر از مشروطه مشروعه، نه اندیشیده و نه سخن گفته، لذا تمامی مجاهدتهای مبارز نستوه مسیر حق، در پیادهسازی اصول مشروطه دینی بوده که معلول نوع تفکر و اندیشه سیاسی اسلامی وی بوده که به حکومت اسلامی و انقلاب اسلامی منجر گردید. از این رو مقاله فوق از روش توصیفی با رویکرد تحلیل اسنادی و کتابخانهای به بررسی موضوع پرداخته است. بر این اساس فرض اساسی که در این پژوهش مطرح میشود این است که رابطه معناداری بین اندیشه سیاسی لاری و نقشآفرینی وی در مشروطیت به طورمستقیم و پیروزی انقلاب اسلامی به طور غیرمستقیم وجود دارد
خلاصه ماشینی:
در مقطعی که تب مشروطیت و قانون خواهی در مملکت بالاست، گروهای فکری از قبیل شاه، روشنفکران غرب گرا و دولتهای چپاول گر در تلاش برای جهت دهی و مصادره مشروطیت هستند، مجتهد دلاور برحسب دین دینی به منطقه جنوب باز میگردد و به حمایت از مردم رنجور و قانونخواهی مشروعه آنها میپردازد ایشان متناسب با فضای بسته و استبدادی آن روز تلاش برای قطعیت مشروطه نموده چرا که وی معتقد است مشروطه مقدس است و استبداد داخلی را محدود و حق حاکمیت مردم که از تاکیدات آموزههای دینی است را افزایش میدهد اما مشروطه قابل پذیرش را از فقط از نوع دینی آن میداند و هیچ گاه به غیر از مشروطه مشروعه، نه اندیشیده و نه سخن گفته، لذا تمامی مجاهدتهای مبارز نستوه مسیر حق، در پیادهسازی اصول مشروطه دینی بوده که معلول نوع تفکر و اندیشه سیاسی اسلامی وی بوده که به حکومت اسلامی و انقلاب اسلامی منجر گردید.
(سید محمد تقی آیه الهی، آسیب شناسی ظلم در اندیشه آیت الله سید عبدالحسین لاری، پیام حوزه، ص121) سید لاری معتقد بود قانونی که در مقابل شریعت اسلام وضع شود به هر اسم که باشد مفسده بوده و موجبات گمراهی و تباهی را فراهم میسازد بر این اساس فکری وی کتاب "قانون مشروطه مشروعه" را در همان زمان نوشت قانونی که اصل ولایت فقیه و حاکمیت شرع اسلامی را اصل قرار میداد و استعمار خارجی و نفوذ سیاسی آنها را نفی میکند و بجای استبداد داخلی حکومت قانون استقرار میدهد و موجبات اجرای سیاستها و مقررات اسلامی را در همه عرصهها فراهم میسازد.