Abstract:
بررسی سبکی هر اثر ادبی، یکی از ابزارهای مهم در تعیین شاخصه های زبانی، ادبی و فکری آن اثر است، که با داده های دقیق آماری جایگاه و اهمیت نوشته را بیش از پیش روشنتر میکند. در واقع، تبیین سبک نوشتاری بر اساس داده های آماری، نشاندهنده زیرساخت و روساخت هنر صاحب سبک و اثبات کننده ویژگیهای برجسته نوشته است.
در این نوشته با نگاهی سبک شناسانه به پنجاه غزل از خواجوی کرمانی، غزلهای انتخابی در سه سطح زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار گرفته است. در هر سطح، توضیح و تحلیلی همراه با شواهدی از غزلها آمده، آنگاه به برجستگیها و نوآوریهای سبک خواجو در هر سطح اشاره گردیده و نتیجه بدست آمده بیان شده است. در سطح ادبی، کلمات مسجع و آهنگین بسامد بالایی دارد و یکی از بارزترین خصیصهها است. در محور زبانی، بیشتر فعلها در زمان حال بکار برده شده و در سطح فکری، مفاهیم و معانی عاشقانه بر بیشتر غزلها حکمفرماست.
آمارهای ارائه شده و تحلیلهای مبتنی بر آن، یکی از پایهای ترین بخشهای پژوهش حاضر و نتایج حاصل از آن، بهترین الگو و زمینه برای آشنایی با ساختار و محتوای غزلهای مورد بحث است.
Machine summary:
تحلیل سبک شناسانة پنجاه غزل خواجوی کرمانی (ص ٢٢٢ - ٢٠٩) شیرزاد طایفی (نویسنده مسئول )١ ، لیلا کمالخانی 2 تاریخ دریافت مقاله :٩٠/٥/١٧ تاریخ پذیرش مقاله : ٩٠/٨/٢٥ چکیده : بررسی سبکی هر اثر ادبی ، یکی از ابزارهای مهم در تعیین شاخصه های زبانی ، ادبی و فکری آن اثر است ، که با داده های دقیق آماری جایگاه و اهمیت نوشته را بـیش از پـیش روشنتر میکند.
در این نوشته با نگاهی سبک شناسانه به پنجاه غزل از خواجـوی کرمـانی ، غزلهـای انتخابی در سه سطح زبانی ، ادبی و فکری مورد بررسی قرار گرفته اسـت .
دربارة خواجو تعداد اسمهای معنی نیز قابل ملاحظه میباشد و این نشان میدهـد کـه شـاعر در عـین توجـه بـه مظاهر طبیعت ، توجه خاصی نیز به درونیات و معانی داشته است ، و چنین تلفیقـی یکـی از شاخصه های سبکی اوست .
موسیقی کناری (قافیه و ردیف ) قافیه در ٥٠ غزل انتخاب شده ، ٢٨ مورد تکرار قافیه وجود دارد که از این تعداد، چهـار مـورد قافیة مصراع اول مطلع ، در مصراع دوم بیت دوم تکـرار شـده اسـت ، کـه ایـن امـر از قـدما پسندیده بوده و آن را جزو صنایع بدیعی محسوب میداشته و به آن «رد القافیه » میگفته اند (آشنایی با عروض و قافیه ، شمیسا: ص ١١٠).
در بررسی سطح ادبی ، که شامل علم معانی ، بیان ، بدیع لفظی و معنوی است ، آنچـه بـه دست آمد اینکه خواجو از تشبیه و استعاره کمک بسیار گرفته است .