چکیده:
تصاویر شاعرانه محصول تجربیات عاطفی و فکری شاعر است. نقش تصاویر شاعرانه در انتقال تجربیات (افکار و احساسات) و تامل در عناصر آن، بازتابی از جهان بینی شاعر محسوب میشود؛ چنانکه نمیتوان از نقش آن در بازنمایی کیفیت اثر ادبی و همچنین میزان و سطح تاثیر آن بر مخاطب غافل ماند. بررسی این خصیصه و کارکرد آن در شعر شاعران شیعی در ادبیات عرب به عنوان شاخهای از ادبیات اسلامی- که دربردارندة بخشی عظیم از اشعار عربی است- مسالهای است که این پژوهش با تلفیق شیوة توصیفی با تحلیل استقرایی به ترسیم آن پرداخته است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که کارکرد تصویر در شعر شاعران شیعی، همچون سلاحی برای مبارزه با حاکمان و مسوولان وقت خویش است. شاعران شیعی با صدق عاطفی و درونی در به کارگیری تصاویر برای اثر گذاری بر جان مخاطبان، به اشعارشان شکوه و کمالی خاص بخشیدهاند.
خلاصه ماشینی:
"فصلنامۀ لسان مبین(پژوهش ادب عربی)(علمی-پژوهشی)سال سوم،دورۀ جدید،شمارۀ هشتم،تابستان 1391،ص 139-19 کارکرد تصویر هنری در شعر شیعی(بررسی موردی شعر ابو فراس حمدانی،شریف رضی و مهیار دیلمی){P*P} احمد امید علی دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس خلیل پروینی دانشیار دانشگاه تربیت مدرس عیسی متقیزاده استادیار دانشگاه تربیت مدرس ابو الحسن امین مقدسی دانشیار دانشگاه تهران چکیده {IBتصاویر شاعرانه محصول تجربیات عاطفی و فکری شاعر است.
(جابر عصفور،1992:403) به دیگر سخن«جابر عصفور»معتقد است که کارکرد تصویر هنری فقط اقناعگرینیست و شرح و توضیح،مبالغه در معنا و تأکید بر برخی از عناصر آن و تحسین وتقبیح،ابزارهای این کارکرد هستند؛مثلا هنگامی که شاعر قصیدهاش را میسراید الفاظو عبارات و تصاویر شعری را بگونهای تنظیم میسازد که اجزای قصیده با یکدیگرهمگونی داشته باشند و همچنین تلاش میکند ساختاری منجسم و هدفمند عرضه کند.
تصاویر واقعی بخشی عظیم از شعر سیاسی را عرضه میکنند؛مانند {Sتالله ما جهل الاقوام موضعها#لکنهم ستروا وجه الذی علمواS}(ابو فراس حمدانی،1991:302) شاعر موضوع آگاهی مردم را نسبت به جایگاه علی(ع)در مسألۀ خلافت،با اینتصویر نشان داده است که آنان سیمای شناختهشدۀ حضرت را با دست پوشاندند تادیده نشود.
کارکرد لذت هنری لذت هنری که براثر تزیین احساسات و افکار به وسیله تصویر حاصل میشد؛یکیدیگر از کارکردهای هنری تصاویر شعر شیعی است که شاعر در شعرش با استفاده&%00807NMLG008G% بموقع از مؤلفههای تصویر(عاطفه،خیال،موسیقی،واقعیت و زبان)لذت هنری را بهمخاطب خود عرضه میکند و شعرش را از یکنواختی میرهاند.
تصویر در شعر شیعی کارکرد خود را در پرده برداشتن از حقیقت و تعمیق و روشنساختن حقیقت و بیان عواطف ذاتی و پرداختن به مشکلات اجتماعی عصر شاعر و بیان کردن درگیریها و نزاعهای سیاسی و متحد کردن مردم علیه حاکمان وقت،به جاآورده است."