خلاصه ماشینی:
یعنی در اینجا از لحاظ جوی خط ضعیفی تشکیل میشود و بدینطریق سیکلنهای اقیانوس اطلس و بادهای غربی و جنوب غربی که حامل رطوبت فراوانی میباشد از فشار کمروی مدیترانه استفاده نموده و در این عرض جغرافیائی که در این موقع حالات و شرایط جوی کمترین مقاومت را از خود نشان میدهد بطرف شرق و شمال شرقی حرکت مینماید.
تعداد سیکلنهائیکه راه شمال شرقی را پیش میگیرند بیش از تعداد آنهائی است که امتداد دامنههای جنوب فلات آناطولی را طی میکنند و این امر از نقشهایکه دوست دانشمندم آقای گنجی برای مقدار باران نواحی مختلفه ایران کشیدهاند کاملا هویدا و آشکار است و ایشان مدعی هستند که: برای کشیدن این نقشه از آمار صد ایستگاه هواشناسی بین سالهای 1941 تا 1945 استفاده نمودهاند.
در قسمت شرقی فلات ایران(یعنی در ناحیه افغانستان و بلوچستان و خراسان)کوهها ارتفاع بیشتری بخود گرفته و از اینرو برای یکبار دیگر بادهای غربی و جنوب غربی سیکلنها بطور مکانیکی از آنها صعود نموده و بدینطریق مجددا در اینجا که دورترین نقاط فلات از دریا محسوب میشوند مجددا مقدار باران افزایش پیدا میکند.
وقتیکه سیکلنها از شمال غربی وارد میشوند گاه میشود که این ابرها از روی قسمت غربی کوههای البرز هویدا شده و کمکم بخط مستقیم تا کوههای شرقی امتداد یافته و تشکیل نواری در آسمان داده و پس از یکی دو ساعت جلوهگری از انظار محو میشوند.
ولی اگر هوا فوق العاده سرد گردید و ابرهای کیومولوس با سرعت زیادی بطرف مشرق در حرکت بود و در موقع غروب این ابرها رنگ گلگونی بخود گرفته بدانید که مرکز سیکلن یا اغتشاشات جوی از روی سر شما عبور نموده و هوا بکلی صاف خواهد شد.