چکیده:
زندگی اجتماعی و مراوده انسان ها با هم نتیجه نیاز او برای بقاء حیات خود و در اثر یک نهاد فطری در او صورت می پذیرد. قوانین حقوقی ومدنی دین مبین اسلام به منظور آسان کردن این روابط اجتماعی و تعمیق و تحکیم آن در مسیر یک زندگی آرام و با هدف به او عرضه شده است. فقه عبارت است از مجموعه قواعد زندگی به گونه ای که دنیای انسان را به صورت هدفمند در جهت پیوند سعادتمندانه به زندگی اخروی او سامان می بخشد تمام قواعد فقه در همین راستا است و قاعده غرور که در بسیاری از ابعاد زندگی انسانها از معاملات تا مرودات اجتماعی او، کاربرد دارد قانونی است که انسانها را در مقابل رفتار و عملکرد خود مسئول می سازد، و از این جهت او را وادار به مراقبت بیشتر در زندگی خود می سازد
The civil laws are for clarifing and simplifing social relationships. One of the principle of jurisprudence is to express how to deal with deceiving(Qarar) which includes a vast range of business through social relationships.
So the article analyses the above mentioned issue.
خلاصه ماشینی:
"( ص 87 ) مرحوم آیت الله موسوی بجنوردی نظر به مدرک قاعده قائل به تفصیل شده است و می فرماید « با توجه به مدرک این قاعده وضع فرق می کند در صورتیکه مدرک روایات و یا متنی « المغرر یرجع الی حامن غره » باشد جای شک است و نمی توان برای موردی که هر دو جاهل هستند احراز موضوع کرد ( زیرا غرور به معنای خدعه و خدعه بمعنای تدلیس و تدلیس عبارت است از کتمان العیب و کتمان یعنی آنکه خود علم دارد و از دیگران پنهان می کند ) و اگر مدرک اجماع باشد، اجماع دلیل لبی است که مجمل است و در اجمال به قدر متقین أحد می کنند و در موضوع ما قدر متیقن غار عالم است و غیر از آن ضامن نیست.
در بحث مدارک قاعده نیز مهمترین مدرک قاعده بناء عقلانیه است که مطابق این بناء نیز غار به کسی گفته می شود که عالم به غرر و ضرر باشد زیرا عقلاء جاهل را مکلف نمی دانند و تقصیری برای او متصور نیستند تا از این جهت ضامن باشد مبنای بزرگان فقه و صاحب نظران حقوقی در موارد تطبیق و مصادیق قاعده در مواردی مثل خیار غبن ، تدلیس، شاهد زور، جعل و تزویر ، تقلب، رجوع به متضرر در خیار عیب و تخلف وصف و شرط ، عیوب مجوزه، فسخ نکاح که زن آنرا مخفی کرده ، خسارات وارده به مشتری در بیع فضولی ، طلق نبودن مبیع یا ثمن و… که به قاعده غرور تمسک جسته اند با فرض عالم بودن فاعل و جهاله متضرر میباشد."