چکیده:
در این مقاله، تجلیات قدسی اعدادبه عنوان سمبل هایی در عرفان و اسطوره در سه شاهکار بزرگ ادبیات
فارسی: شاهنامه فردوسی (در قرن پنجم)، خمسه نظامی (در قرن ششم) و منطق الطیر عطار (در قرن ششم)
مورد نظر قرار گرفته است و نیز در همین حال گونه های مختلف اعداد عرفانی و اساطیری با اساطیر ایران، چین،
هند، مصر و یونان و نیز برخی ادیان پیش از اسلام مطابقت داده شده است. موارد مورد توجه در این مقاله
عبارتند از:
بررسی اعداد به عنوان سمبل هایی در اساطیر ایران، چین، هند، مصر و یونان، تجلیات قدسی اعدادی چون:
سه، شش، هفت، سی، چهل، و... تمهیدات عددی اسطوره و...
همه این موارد با داستانهای چون گیل گمش، یوسف، یعقوب، موسی، نوح، و ایلیای نبی هماهنگ شده و
سرانجام همه موارد فوق با شواهدی از سه متن مذکور نیز مطابقت داده شدهاند.
خلاصه ماشینی:
لازم به ذکر است مضارب عدد هفت به صورت چهارده (2×7)؛ هفتاد (10×7)؛ و مشقات آن (72،77) هفتصد(100×7)؛هفت هزار(1000×7) در ادبیات فارسی نیز به همان اندازه کاربرد بسیار داشته و در سنت عددی اسطوره عدد معیار به شمار میروند: بر آمد بر آن رزم کردن دو هفت کزیشان سواری زمانی نخفت (فردوسی، ج6، 1966، ص 102) ای چارده ساله قره العین بالغ نظر علوم کونین آنروز که هفت ساله بودی چون گل به چمن حواله بودی (نظامی، لیلی و مجنون، 1362، ص 45) دو هفته بر آمد بر این بر درنگ نه بینم همی روی فرجام جنگ (فردوسی ،ج6 ،1966 ،ص 102) در تورات، سوگواری مصریان برای یعقوب(ع) هفتاد روز به طول میانجامد (عهد عتیق، فصل 49) همچنین مقارنه هفتاد درخت خرما با دوازده چشمه آب از کاربردهای نمادین اعداد در این متن است.
(عطار، منطقالطیر ،ص 110) چو هم خوان خضری برین طرف جوی به هفتادو هفت آب لب را بشوی (نظامی، شرف نامه، 1362، ص 79) گذشته برو سالیان هفتصد پدید آوریده همه نیک و بد (فردوسی، ج 1، 1966، ص50) پس لشکرش هفتصد ژنده پیل خدای جهان یارش و جبرئیل (همان ،ج5 ، ص236 ) چون که پختم به دور هفت هزار دیگ پختی چنین به هفت افزار (نظامی ،هفت پیکر، 1362، ص33) گفتنی است عدد 6 نیز از اعداد معیار در اسطوره است اما باید خاطر نشان ساخت که اعتبار این عدد به تمهیدی است که برای عدد هفت صورت می دهد و پیش از آن قرار می گیرد.