چکیده:
با آنکه راوندی در روزگاری میزیست که اکثر فقیهان تحت تاثیر شیخ طوسی و سید مرتضی بودند، ولی او در اندیشه ی فقهی مکتبی مستقل دارد. چنان که او نخستین عالمی است که دستگاهی چهارگانه مرکب از کتاب، سنت، عقل و اجماع را در بین شیعیان مطرح کرده است. راوندی با استفاده از روش های گوناگونی به تفسیر آیات قرآن پرداخته است. تاکنون هیچ پژوهشی درباره ی کشف روشهای تفسیری او انجام نشده است. لذا هدف این مقاله بررسی و استخراج روشهای تفسیری قطبالدین راوندی میباشد. این روش ها از میان آثار تفسیری و نیز برخی آثار حدیثی وی که در مواردی به تفسیر آیات پرداخته بود، کشف گردید. از روشهای تفسیری او بر اساس یافتههای این پژوهش میتوان به روش قرآن به قرآن، قرآن به حدیث، عقلی و اجتهادی، استفاده از علوم ادبی، شعر و اصول فقه در تفسیر قرآن و توجه به وجوه و نظایر آن اشاره کرد.
Although Ravandi lived in an era when most jurists were influenced by Sheikh Tusi and Seyyed Morteza, he had independent scholarly and philosophical thoughts in jurisprudence. He is the first scholar to introduce the quadruple approach to the Shia community, which includes the books, traditions, reasoning, and consensus. Ravandi employed various methods in the interpretation of the Quranic verses. So far, no research has been conducted on the discovery of his interpretive methods. Therefore, the aim of this article is to examine and extract Qutb al-Din Ravandi’s interpretive methods. These methods were discovered among his interpretive works as well as some of his hadith-related works where he engaged in interpreting certain verses. Based on the findings of this research, his interpretive methods include Quranic interpretation through the Quran, Quranic interpretation through hadith, rational and juristic interpretation, the use of literary sciences, poetry, and principles of jurisprudence in Quranic interpretation, and attention to similarities and analogies.
خلاصه ماشینی:
يعني در واقع براي تفسير يک آيه از آيه ي هم مضمونِ ديگر استفاده ميکند تا علاوه بر معنا، مصاديق آيه ي مورد بحث که شامل چه موضوعاتي است نيز، روشن گردد؛ مثلاً در توضيح آيه ي «منْ قتل نفْساًِ بغيْرِ نفْسٍ أوْ فسادٍ فِي اْلأرْضِ فکأّنما قتل النّاس جميعاً» (المائدة،٣٢): «هر کس کسي را - جز به قصاص قتل ، يا [به کيفر] فسادي در زمين - بکشد، چنان است که گويي همه مردم را کشته باشد»، مينويسد: «أي فرضنا أّنه من قتل نفساً بغير قود أو فساد يستحقّ به قتلها کما فصله في قوله «إِّنما جزاء اّلذين يحارِبون اللّه و رسوله و يسْعوْن فِي اْلأرْضِ فساداً أنْ يقتّلوا أوْ يصلّبوا» (المائدة،٣٣) الآيۀ فکأّنما قتل الّناس جميعاً » (راوندي، ١٤٠٦ق : ٢٤٣/٢): «واجب کرديم که هر کسي بدون داشتن حق قصاص ، شخصي را بکشد يا فسادي [را اشاعه دهد] مستحق است که کشته شود؛ چنانچه خداوند در آيه «سزاي کساني که با [دوستداران ] خدا و پيامبر او ميجنگند و در زمين به فساد ميکوشند، جز اين نيست که کشته شوند يا بر دار آويخته گردند» آن را تفصيل داده است .
٢-١-٤- تفسير صدر و ذيل آيه با کمک يکديگر قطب الدين راوندي در مواردي براي تفسير يک آيه ، بر همان آيه متمرکز ميشود و نکات تفسيري آن را با توجه به ابتدا، وسط و انتهاي آن ارائه ميدهد که اين يعني در تفسير قرآن به قرآن ، حتي يک آيه ميتواند خودش را تبيين کند و همبستگي ميان اجزايش را نشان دهد.