چکیده:
جابـــر بـــن عبداللّه انصـــاری از صحابیـــان جلیل القدر رســـول خدا(ص)، به دلیل داشـــتن
محبـــت اهـــل بیـــت علیهم السّلام جایـــگاه خاصـــی نـــزد آنـــان داشـــت. وی در دورهای کـــه برخـــی ازاصحـــاب و جاعـــان به خـــود اجـــازه میدادند بر رســـول خـــدا(ص) دروغ ببندنـــد، از این کار
امتنـــاع کـــرده و به مخالفـــت با آنها نیز میپرداخته اســـت. لـــذا مورد اعتمـــاد اهل بیت علیهم السّلام
بـــوده و از وی حدیـــث نقل میکردنـــد. وی در عرصههای مختلف فقهـــی، روایی، تاریخی و
تفســـیری و حتـــی نقـــل روایات اعتقادی مـــورد اعتماد و رجـــوع راویان و محدثان بوده اســـت
که نشـــان از جایگاه علمی وی نزد مســـلمین دارد. صحیفه جابر از نوشـــته های او اســـت که
مورد اســـتفاده بســـیار راویان بعد از ایشـــان قرار گرفته اســـت.
خلاصه ماشینی:
شاگردان جابر وی در مسجد رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله)جلسه تدریس داشته (تاریخ مدینه دمشق، ج 11، ص 233؛ تهذیب التهذیب، ج 2، ص 42-43) و شماری از تابعین مانند، سعید بن مُسیب (م 94ق)، حسن بن محمد بن حنفیه (م 95 یا 99ق)، عطاء بن أبی رباح (م 115ق)، مجاهد بن جَبر (م 104ق)، عمرو بن دینار مکی (م 126ق)، عامر بن شراحیل شعبی (م 104ق)، حسن بصری (م 110ق) (برای آگاهی از فهرست کامل راویان حدیث از جابر رجوع کنید به: تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ج۴، ص۴۴۴-۴۴۸؛ جابربن عبداللّه الانصاری، ص۱۰۸ـ ۱۱۸)، نیز: اسد بن سعید (الامالی شیخ مفید، ص 69)، ابوحمزه ثمالی (م 150ق) (الکافی، ج 5، 324؛ تهذیب الاحکام، ج 7، ص 400)، جابر بن یزید جعفی (م 128ق) (معانی الاخبار، ص 55؛ من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 232؛ تهذیب الاحکام، ج 3، ص 264)، سلیمان بن قیس یشکری بصری (م قبل از 80ق) (جامع المسانید، ج 24، ص 72)، سلیمان بن مهران الاعمش (م 148ق) (جامع المسانید، ج 24، ص 100)، عکرمة مولی ابن عباس (م 107ق) (جامع المسانید، ج 24، ص 347)، زید بن علی بن الحسین(علیه السلام) (م 76ق) (بحارالانوار، ج 36، ص 360)، موسی بن عقبة (م 141ق) (جامع المسانید، ج 25، ص 443)، واثله بن اسقع (م 85ق) (بحارالانوار، ج 36، ص 304)، عطیه عوفی (م 111ق) (بحارالانوار، ج 27، ص 2 و 9 و...
ابن عقيل عبدالله بن محمد (م بعد از 140ق) در این باره میگوید: به همراه امام باقر(علیه السلام) نزد جابر میرفتيم و از اخبار رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله)جویا میشدیم و هرچه میشنیدیم مینوشتیم (معجم الصحابه، ج 1، ص 444-445).