چکیده:
فساد پدیدهای فراگیر و مشکلآفرین در عرصه کشورداری است که پیامدهای نامطلوب آن بر تمامی بخشهای جامعه قابل ملاحظه است. این امر دولتها را بر آن داشته است تا از تمامی امکانات و نیروهای خود برای کنترل و کاهش آن بهره برند.این نوشتار بر آن است تا به اهمیت تنظیم سیاستهای مناسب کنترل فساد بپردازد. به این منظور، با روش تحلیلی ـ توصیفی و نگاه به منابع موجود، به بیان الزامات و مراحلی که فراروی سیاستگذاران و برنامهریزان قرار دارد، میپردازد.نتایج حاکی از آن است که سیاستهای کنترل فساد نیز همانند هر سیاست کنترلی دیگری، لوازم مخصوص به خود را میطلبد و نیاز است که با توجه به آنها تنظیم شود. مهمترین آنها عبارت است از کسب اطلاعات و دانش مناسب و کافی، رهبری سیاسی پاسخگو، تعبیه اقدامات کنشی و واکنشی و اراده به اجرا گذاردن آنها با بهرهگیری از مشارکت جمعی، ارزیابی و نظارت شایسته و تنظیم چارچوب مناسب حقوقی. در صورت وجود این الزامات، میتوان سیاست مورد نظر را با گذر از مراحل مختلفی تنظیم کرد. این مراحل شامل نیازسنجی، تهیه راهبرد و برنامه عملیاتی، اجرا، بهروز رسانی و آگاهیبخشی عمومی نسبت به اقدامات صورت گرفته میشود.به نظر میرسد که باتوجه به ماهیت رفتارهای فسادآمیز و موقعیت و مرتکبان آن راهبرد کنترلی سیاستها باید به سمتی حرکت کنند که بر یکی یا هر دو مقوله عرضه و تقاضا اثر بگذارند و موازنه نهایی را به سمت خودداری از ارتکاب بزه و تمایل برای رفتارهای سالم سوق دهند.
Corruption is a pervasive and problematic phenomenon in thefield of governing that its undesirable consequences are consid-red on all sectors of society. Therefore, governments have de-cided to use all their facilities and forces to control and reduce it.This paper seeks to address the importance of arranging appro-priate corruption control policies. For this purpose, through de-scriptive- analytical method and looking at existing resources,it describes the requirements and steps that are being taken bypolicy makers and planners.Results indicate that corruption control policies same other con-trol policy requires its own requirements and it needs to be ad-justed to suit them. The most important of these is the acquisitionof adequate and suitable information and knowledge, responsivepolitical leadership, the embedding of action and reaction prac-tices, and the will to implement them through collective partici-pation, proper evaluation and supervision, and the establishmentof a proper legal framework. If these requirements are met, thenthe policy can be set up by passing through different steps. Thesesteps include need assessment, the preparation of the strategy andthe action plan, the implementation, updating and public aware-ness of the actions taken.Regarding to the nature of the corrupt behaviors, situation and theperpetrators, the control strategy in these policies should move toinfluence on one or both categories of supply and demand, andbringing the final balance to refrain from committing crime andmake desire to healthy behaviors.
خلاصه ماشینی:
به این منظور، ضرورت سیاســت های هماهنگ که مشــارکت جامعه را ارتقا می بخشــد و منعکس کننده اصول حاکمیت قانون اســت ، مدیریت مناسب امور و اموال عمومی ، یک پارچگی ، شــفافیت و پاسخ گویی به عنوان الزاماتی اساســی در راستای کنترل و مبارزه با این پدیده شناســایی شــده اند (٧-٦ :٢٠١٣ ,Council of Europe).
از منظر بانک جهانی ، مبارزه و کنترل فساد ذاتاً فرایندی سیاسی و مستلزم فعالیت هایی در داخل و خارج از دولت برای دســتیابی بــه تغییرات موردنظر اســت (,World Bank Institute ٧ :٢٠٠٠) و موفقیت این سیاست ها به عناصر زیر بستگی دارد: ١.
از دیگر لوازمی که باید در طراحی و اجرای برنامه های مقابله با فساد به آن اشاره کرد، مشــارکت جمعی نهادهای دولتی و جامعوی دوشادوش یکدیگر است (:Ibid ١٢) که ائتلاف گســترده نیروهای ضدفســاد برای تغییر توازن نیروها علیه عناصر فســاد نیز تلقی می شــود (١٥ :Bolongaita, op.
براســاس این الگو، روش های مؤثر کنترل فساد باید حداقل یکی از نتایج ذیل را به دنبال داشته باشد تا بتواند بر تمایل یا فرصت ارتکاب جرم تأثیر بگذارد؛ زیرا، در صورت وجود این دو عامل در کنار یگدیگر امکان تحقق فســاد به طرز معناداری افزایش می یابد (فرهادی نژادی و لگزیان ، ١٣٩٠: ٥٧) (٥-٢ :٢٠٠٤ ,Jones): ١ ـ تقاضا برای فساد را کاهش دهد؛ ٢ ـ هزینه های ارایۀ خدمات فسادآمیز را برای کارکنان فاسد افزایش دهد؛ ٣ ـ خطر کشف و دستگیری عاملان فاسد را افزایش دهد (فرهادی نژاد، ١٣٨٩: .