چکیده:
یونگ با ارائۀ نظریۀ فرآیند فردیّت، راه جدیدی در حوزۀ نقد ادبی گشود و عرصه را برای فعالیت نظریهپردازان زیادی ازجمله جوزف کمپبل فراهم کرد. کمپبل یکی از مضامین مشترک در اسطورهها را که دارای ساختاری مشابه هستند و هدف واحدی را دنبالسفرهای ماجراجویانۀ قهرمان برشمرده و براساس آن، نظریۀ اسطورۀ یگانه را مطرح کرده است. در این پژوهش با بهرهگیری از روش نقد اسطورهای و مطابق با تقسیمبندیهایکمپبل، سفر قهرمان در منظومۀ سام نامه که در قالب ماجرایی عاشقانه روی میدهد، بررسی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد هرچند ترتیبکلّیِ الگو در این منظومه دیده نمیشود و همۀ مراحل نیز بهطور کامل درآن تحقق نیافته است، اما سفر قهرمان با اندک تفاوتهایی با الگوی موردنظر کمپبل تطابق دارد. قهرمان در طی سفر نمادین با کشف و بازشناسی جنبههای ناشناخته و آسیبدیدۀ روان خویش توانسته است با گذر از منِ محدود، شخصیتِ ازهمپاشیده و نامتعادلِ خود را شکل دهد و با رسیدن به تکامل روانی، فردیّت را تجربه نماید.
By introducing the theory of individuality, Jung has opened a new chapter in literary criticism and provided a forum for the activities of many contemporary theorists, including Joseph Campbell. Campbell, enumerate one of the common themes in myths that have a similar structure to each other and follow the single target as the hero's adventurous journey and according to that brought up the monomyth theory. In this research, enlisting from the myth criticism method and according to Campbell's classification, the hero's journey in Sam Nameh’s poem that occurs in romantic adventure format was checked. Findings of research show that although the order of total pattern is not observed in this journey and all of the levels were not performed completely, the hero's journey differs slightly from Campbell's pattern. The hero at his own symbolic journey, with the discovery and recognition of the unknown and damaged aspects of his own psyche, was able to shape his shattered and unbalanced character by passing beyond the boundaries of his - limited- self and experiencing his own individuality by psychological evolution.
خلاصه ماشینی:
نقد اسطوره اي سفر قهرمان در منظومۀ سام نامه بر اساس الگوي کمپبل زهرا اصغري دانشجوي دکتري زبان و ادبيات فارسي ، دانشگاه مازندران ، مازندران ، ايران رضا ستاري دانشيار، گروه زبان و ادبيات فارسي ، دانشگاه مازندران ، مازندران ، ايران چکيده يونگ با ارائۀ نظريۀ فرآيند فردّيت ، راه جديدي در حوزة نقد ادبي گشود و عرصه را براي فعاليت نظريه پردازان زيادي ازجمله جوزف کمپبل فراهم کرد.
در اين پژوهش با بهره گيري از روش نقد اسطوره اي و مطابق با تقسيم بنديهايکمپبل ، سفر قهرمان در منظومۀ سام نامه که در قالب ماجرايي عاشقانه روي ميدهد، بررسي شده است .
يافته هاي پژوهش نشان مي دهد هرچند ترتيب کّليِ الگو در اين منظومه ديده نميشود و همۀ مراحل نيز به طور کامل درآن تحقق نيافته است ، اما سفر قهرمان با اندک تفاوت هايي با الگوي موردنظر کمپبل تطابق دارد.
کمپبل عقيدة خود را دراين زمينه ، با داستاني از اسطورة معروفِ سومري تشريح ميکند که در آن جلوه هاي پيچيده و متضاد خدابانو با چرخه هاي منازل سّيارة ونوس برابر هم قرارميگيرند (کمپبل ، ١٣٩٥: الف )؛ اما اين مادينۀ روان که در سفر اسطوره اي سام به عنوان برجسته ترين که الگو حضورِ دائم دارد، در اوَلين نمود خود در وجود پريچهره و سپس تصوير زيباي پريدخت فرافکني مي شود و در جريان سفر، متناسب با شخصَّت رشدنيافتۀ قهرمان ، با ويژگي هايي چون : وسوسه انگيزي، الهام بخشي، خردورزي و ياريگري، به گونه اي خاص ، رخ مينمايد.
Tahlil-E Safar-E Ghahraman Dar Manzoum-E-Ye Faramarz-Nam-E Bar Asas-E Olgou-Ye Kampbell, Zaban va Adabiat-e Farsi, Islamic Azad University, 11(40), 32-57.