چکیده:
نگرش دوگانه به طبیعت ییلاق و قشلاق از موضوعهای مهم بازتابیافته در اشعار برزگری در فرهنگ بختیاری است. اهمیت بررسی این موضوع در این است که این نگرشها شیوۀ برخورد افراد را با طبیعت شکل میدهند و میتوانند آثار مثبت یا منفیای در این زمینه درپی داشته باشند. بر این اساس، هدف در این پژوهش بررسی بازنمایی نگرش به طبیعت ییلاق و قشلاق در لایههای زبانی و بلاغی اشعار برزگری با روش اسنادی است. نتایج پژوهش نشان میدهد نگاهی دوگانه به طبیعت ییلاق و قشلاق در اشعار برزگری وجود دارد؛ بهگونهای که توصیف طبیعت ییلاق، مثبت، بهشتآیین و القاکنندۀ شور، جوشش و زندگی است، اما تصویر طبیعت قشلاق، تصویری منفی، زشت، سیاه و جهنمگونه است که بر خشونت دلالت دارد. در این اشعار بیشتر از تقابل واژگانی تفضیلی، کمکی و منفی، واژههای نشاندار، نامگزینی مکانها، موسیقی قافیه و تکرار، وجه فعل و صفت، استعارۀ مصرحه و انسانانگاری، تشبیه و کنایه، برای بازتاب این نگرش دوگانه به طبیعت استفاده شده است.
The dual attitude towards the nature of summer and the winter highland pastures in the nomadic life (Yeilaq and Qeshlaq, respectively) is one of the important issues reflected in the Barzegari poems in Bakhtiari culture. The importance of investigating these attitudes is that they shape the way people deal with nature and can lead to positive or negative effects in this regard. Accordingly, the aim of this research is to represent the attitude towards the nature of Yeilaq and Qeshlaq in the linguistic and rhetorical layers of Barzegari poems using documentary-based research. The results from the study show that there is a dual attitude towards the nature of Yeilaq and Qeshlaq in Barzegari poems such that the description of Yeilaq nature is positive, paradise-like, and induces passion, ebullition, and life; but the image of Qeshlaq nature is a negative, ugly, black, and hell-like image that indicates violence. The comparative, complementary, and negated lexical antonym, marked lexicons, places naming, rhyme and repetition music, moods of the verb and adjective, explicit metaphor, personification, simile, and irony have been used to reflect this dual attitude towards nature.
خلاصه ماشینی:
در اين اشعار بيشتر از تقابل واژگاني تفضيلي، کمکي و منفي، واژه هاي نشان دار، نام گزيني مکان ها، موسيقي قافيه و تکرار، وجه فعل و صفت ، استعارة مصرحه و انسان انگاري، تشبيه و کنايه ، براي بازتاب اين نگرش دوگانه به طبيعت استفاده شده است .
تفاوت نگرش به زندگي کشاورزي و کوچ نشيني در فرهنگ بختياري بر عناصر مربوط به اين دو شيوة معيشت ، ازجمله بر طبيعت تأثير گذاشته و سبب شده است نگرش به عناصر طبيعت قشلاق و ييلاق نيز مختلف باشد که اين نگرش ها، در لايه هاي زباني و بلاغي اشعار برزگري بازتاب داده شده است و سرايندگان ، تلقي خود را به صورت غيرمستقيم از طريق تقابل هاي واژگاني، وجه فعل ، 175 وجه صفت ، تشبيه ، استعاره و کنايه نشان داده اند و بدين صورت ، ذهنيت خاصي در مخاطبان ايجاد ميکرده اند.
در اشعار برزگري، بيشتر از وجه فعل و صفت براي بيان نگرش سراينده به طبيعت استفاده شده است ؛ چنان که در مصراع اول بيت زير، از طريق وجه خبري، قطعيت گرم بودن هوا در خوزستان نشان داده و درادامه از طريق وجه تمنايي، آرزوي سراينده براي رفتن به ييلاق و فرار از گرماي قشلاق مجسم شده است : گرمسير گرمه و باد گرم اياره کاشکي مال بارکنه بريم ايلاق دو واره (کريمي کيارسي، ١٣٩٨، ص .