چکیده:
این پژوهش باهدف تحلیل محتوای کتابهای درسی دورهی ابتدایی پیرامون مشارکت و کار مشترک انجام شده است. روششناسی پژوهش، تحلیل محتوا بوده و محتوای کتابها شامل همه تکالیف، تصاویر و متن درسها بهعنوان واحدهای تحلیل موردمطالعه قرار گرفتهاند. ابزار گردآوری دادهها فهرست وارسی بوده که روایی آن به تأیید تعداد پنج نفر از کارشناسان متخصص برنامهریزی آموزشی رسید. پایایی آن نیز با استفاده از ضریب همبستگی میان دو نوبت رمزگذاری (82./.) محاسبه گردید که نشان از پایایی مناسب ابزار پژوهش داشت. نتایج نشان داد که سهم دو مقوله مشارکت و کار مشترک کمتر از یک درصد از کل محتوای کتابهای درسی بود. مقایسه بخشهای سهگانه متن، تصویر و تکلیف نیز نشان داد که در بخش تصویری بیش از دو بخش دیگر به این دو مقوله توجه شده است؛ بنابراین نظر به اهمیت مفاهیم مشارکت و کار مشترک، پیشنهاد میشود که در محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی بازنگری شود.
This study aimed to analyze the content of elementary school textbooks on participation and collaborative work. The methodology of the research was content analysis and the content of the books including all assignments, images and lesson texts have been studied as units of analysis. The data collection tool was a checklist which its validity was confirmed by five educational planning experts. Reliability of tool was also calculated by using correlation coefficient between two encoding times (0.82), indicating the appropriate reliability of the research instrument. The results showed that the share of two concepts of participation and collaborative work was less than one percent of the total textbook content. Comparison of the three parts of text, image, and assignment also showed that these tow concepts in image part were more atended than the other tow parts. Therefore, considering the importance of on participation and collaborative work, revising in the content of elementary textbooks is recommended.
خلاصه ماشینی:
مقایسه بخشهای سهگانه متن، تصویر و تکلیف نیز نشان داد که در بخش تصویری بیش از دو بخش دیگر به این دو مقوله توجه شده است؛ بنابراین نظر به اهمیت مفاهیم مشارکت و کار مشترک، پیشنهاد میشود که در محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی بازنگری شود.
جدول شماره 3: توزیع فراوانی میزان توجه به مؤلفه مشارکت در کتاب علوم تجربی به تفکیک پایه تحصیلی (به تصویر صفحه رجوع شود) وضعیت فراوانی مؤلفه مشارکت در بین کتب مطالعات اجتماعی پایه اول تا ششم در جدول (4) تحلیل محتوا در سه بخش متن، تصویر و تکالیف آورده شده است.
جمعبندی کلی نتایج جدول (5) در خصوص مقوله مشارکت در کل دوره ابتدایی در هر سه کتاب موردبررسی (فارسی، علوم تجربی و مطالعات اجتماعی) نشان داد که درمجموع سهم توجه به این مؤلفه کمتر از یک درصد از کل محتوای موردبررسی در کتابهای درسی فارسی، علوم تجربی و مطالعات اجتماعی پایه اول تا ششم بوده است (68/0 درصد).
جمعبندی کلی نتایج جدول (9) در خصوص مقوله کار مشترک در کل دوره ابتدایی در هر سه کتاب موردبررسی (فارسی، علوم تجربی و مطالعات اجتماعی) نشان داد که درمجموع سهم توجه به این مؤلفه کمتر از یک درصد از کل محتوی موردبررسی در کتابهای درسی فارسی، علوم تجربی و مطالعات اجتماعی پایه اول تا ششم بوده است (63/0 درصد).
نتایج تحلیل محتوا نشان داد که درمجموع سهم توجه به دو مقوله مشارکت و کار مشترک کمتر از یک درصد از کل محتوای کتابهای درسی فارسی، علوم تجربی و مطالعات اجتماعی پایه اول تا ششم بوده که بسیار کم و ناچیز به نظر میرسد و لزوم بازنگری در این زمینه احساس میگردد.