چکیده:
ماهیت پویای ساختار و توزیع جهانی قدرت، محیط بینالمللی را به عرصه تحولات پرشتاب سیاسی، نظامی و امنیتی تبدیل کرده است. تأسیس ناتو، نتیجة یکی از همین تحولات، یعنی گسترش سریع توان نظامی و ژئوپلیتیک شوروی بود. این سازمان در طول حیات خود با چالشهای گستردهای مواجه بوده است که یکی از مهمترین آنها فروپاشی شوروی و از بین رفتن فلسفه تأسیسی آن بود؛ اما ناتو در فضای پساجنگ سردی روابط بینالملل با اتکا بر مفاهیم استراتژیک خود و با استفاده از درگیری روسیه در دوران گذار و همچنین برجستهسازی تهدیدات نوظهور همچون تروریسم، نهتنها به حیات خود تداوم بخشید، بلکه تعداد اعضای آن از 16 کشور (قبل از فروپاشی شوروی) به 30 کشور (2020) افزایش پیدا کرد. با وجود سطح بالای سازگاری ناتو با تحولات بینالمللی، توزیع جهانی قدرت بهسرعت در حال تغییر است؛ بهنحویکه چالشهای بنیادی و اساسی را پیش روی این نهاد قرار داده است. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی پاسخ به سه مسئله اساسی شامل چیستی چالشها و تهدیدات پیش روی ناتو در ارزیابی محیط سیاسی و امنیتی بینالمللی، استراتژی مواجهة ناتو با این تهدیدات و پیامدهای آن بوده است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی ضمن استخراج نظام تهدیدهای پیش روی ناتو از طریق مطالعه اسنادی، به برخی از مهمترین محورهای استراتژی ناتو تا سال 2030 پرداخته و در پایان پیامدهای جهانی استراتژی جدید ناتو را در حوزههای مورد بحث تحلیل کرده است.
The dynamic nature of the international order and distribution of power has transformed the international environment into an arena of rapid political, military, and security developments. The establishment of NATO was also the result of one of these developments, including rapid expansion of Soviet's military and geopolitical power. The organization has faced many challenges throughout its life, one of the most important of which was the collapse of the Soviet Union and the disappearance of its founding philosophy. But in the post-Cold War era of international relations, NATO not only sustained its life by relying on its strategic concepts, using Russia's in its domestic power transition, as well as highlighting emerging threats such as terrorism, but also increased its members from 16 countries -before the collapse of the Soviet Union- to 30 countries in 2020. Despite NATO's high level of adaptation to international developments, the global distribution of power is changing rapidly, posing fundamental challenges to the organization. The present study seeks to address three key issues, including the challenges and threats facing NATO in assessing the international political and security environment, NATO's strategy for dealing with these threats, and finally its consequences. Using a descriptive-analytical method, while extracting the system of threats facing NATO, this article deals with some of the most important pillars of NATO's strategy for implementation until 2030. Finally, the global implications of NATO's new strategy are analyzed as well.
خلاصه ماشینی:
اين سازمان در طول حيات خود با چالش هاي گسـترده اي مواجه بوده اسـت که يکي از مهم ترين آن ها فروپاشي شوروي و از بين رفتن فلسـفه تأسيسي آن بود؛ اما ناتو در فضاي پساجنگ سردي روابط بين الملل با اتکا بر مفـاهيم اســـتراتژيک خود و با اســـتفاده از درگيري روســـيه در دوران گذار و همچنين برجسـته سازي تهديدات نوظهور همچون تروريسم ، نه تنها به حيات خود تداوم بخشيد، بلکه تعداد اعضـاي آن از ١٦ کشور (قبل از فروپاشي شوروي) به ٣٠ کشور (٢٠٢٠) افزايش پيدا کرد.
با توجه به تهديدات مذکور اســت که ناتو تلاش ميکند تا سال ٢٠٣٠ به اهداف ذيل دست يابد: نقش فعال خود را به عنوان بســتر صــلح ، ثبات و حاکميت در منطقه يورو آتلانتيک حفظ کند؛ مرکز ثقل استراتژيک براي دفاع دسته جمعي همه اعضا بر محور يک مفهوم استراتژيک جديد باشد؛ سـازماني باشـد که همه اعضـاي آن ، اين اتحاد را به عنوان مرجع اصلي در مواجهه با چالش هاي اصلي امنيت ملي خود بدانند؛ اعضــاي آن به طور فعالانه به دنبال ايجاد اجماع و اســتراتژيهاي مشــترک براي مقابله با تهديدات مشترک باشند؛ سهم بيشتري در نظم بين المللي داشته باشد؛ روابط خود را با شــرکايي تقويت کند که اصــول و اهداف اين ســازمان را رعايت ميکنند؛ هماهنگي و مشارکت بين اعضاي خويش را با سازمان هاي همسو از جمله اتحاديه اروپا افزايش دهد (report ٢٠٣٠ NATO).