چکیده:
امروزه تغییر اقلیم از چالشهای جدی جوامع بشری و محیط زیست تلقی شده و سبب ایجاد ناهنجاری در سیستم اقلیم کره زمین گردیده است. بر اساس ارزیابی دانشمندان افزایش میانگین دمای جهانی امری اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش به بررسی عناصر اقلیمی دما و بارش ایستگاه سینوپتیک اهر برای دورههای آینده نزدیک (2026-2045)، آینده میانی (2046-2065) و آینده دور (2066-2085) با استفاده از خروجیهای مدل تغییر اقلیم CanESM2 بر پایه RCP2.6, RCP4.5 و RCP8.5 با مدل ریزمقیاس نمایی SDSM و نیز به بررسی روند سالانه این تغییرات با استفاده از آزمون من _ کندال پرداخته شد. براساس خروجی مدل مشخص شد که در آینده نزدیک بارش در ماههای فوریه و نوامبر و در دو دوره آینده میانی و دور در ماه اکتبر بیشترین میزان کاهش و برای ماههای آوریل، می و آگوست افزایش بارش اتفاق خواهد افتاد. به طور میانگین دمای کمینه 38/0 درجه سلسیوس، دمای متوسط 52/0 درجه سلسیوس و دمای بیشینه 82/0 درجه سلسیوس افزایش خواهد یافت. براساس نتایج آزمون من_کندال روند سالانه بارش در آینده کاهشی، دمای متوسط در سه سناریو دارای روند افزایشی و معنادار و عناصر دمایی (دمای کمینه، متوسط و بیشینه) در RCP8.5 افزایشی و معنادار خواهد بود.
Today, climate change is considered a serious challenge to human societies and the environment and has caused anomalies in the Earth's climate system. According to scientists, an increase in the average global temperature is inevitable. In this study, the climatic elements of temperature and precipitation of Ahar synoptic station for the near future (2026-2045), middle future (2046-2065) and distant future (2066-2085) using the outputs of the CanESM2 climate change model. Based on RCP2.6, RCP4.5 and RCP8.5 with SDSM exponential microscale model and also the annual trend of these changes was investigated using Mann-Kendall test. Based on the output of the model, it was determined that in the near future, precipitation will occur in February and November, and in the next two periods, mid and distant, in October, the greatest decrease will occur, and for April, May and August, the precipitation will increase. On average, the minimum temperature will increase to 0.38 degrees Celsius, the average temperature to 0.52 degrees Celsius and the maximum temperature to 0.82 degrees Celsius. Based on the results of Mann-Kendall test, the annual trend of precipitation in the future will be decreasing, the average temperature in the three scenarios will have an increasing and significant trend and the temperature elements (minimum, medium and maximum temperature) in RCP8.5 will be increasing and significant.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش به بررسي عناصر اقليمي دما و بارش ايستگاه سينوپتيک اهر براي دوره هاي آينده نزديک (٢٠٤٥-٢٠٢٦)، آينده مياني (٢٠٤٦-٢٠٦٥) و آينده دور (٢٠٨٥-٢٠٦٦) با استفاده از خروجي هاي مدل تغيير اقليم CanESM٢١ بر پايه RCP٤٥ ,RCP٢٦ و RCP٨٥ با مدل ريزمقياس نمايي SDSM و نيز به بررسي روند سالانه اين تغييرات با استفاده از آزمون من -کندال پرداخته شد.
در دنيا و ايران پژوهشات زيادي با مدل هاي ريزمقياس نمايي و بر اساس سريهاي مدل CMIP٥ تحت سناريوهاي RCP انجام گرفته است که در اينجا چند مورد از مطالعات مرتبط با موضوع مورد پژوهش 2 Intergovernmental Panel on Climate Change 3 Model Circulation General 3 Statistical Downscaling Model 5 Coupled Model Intercomparison Project آورده شده است .
محمدي و همکاران (١٣٩٨)، در بررسي دما و بارش ايستگاه سينوپتيک گرگان با مدل CanESM٢ با ريزمقياس نمايي SDSM به اين نتايج دست يافتند که ميزان بارش در دوره آينده نزديک ، مياني و دور تا ٤٧/٥١ ميليمتر کاهش و همچنين ميزان دماي بيشينه ، دماي کمينه و دماي ميانگين در هر سه سناريو روبه افزايش خواهد بود.
جدول ٣: تغييرات بارش ايستگاه سينوپتيک اهر تحت سه سناريو و در سه دوره آتي در مقايسه با دوره پايه (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) بررسي تغييرات پارامتر دماي کمينه دوره آينده نزديک (٢٠٤٥-٢٠٢٦): در آينده نزديک ، در سناريوي RCP٢٦، ماه دسامبر با ٠/٢٠- درجه سلسيوس روند کاهشي ٨,٥ ماه آگوست و در سناريوي ٤,٥ ماه فوريه بيشترين ميزان افزايش دمايي را خواهند داشت ؛ و در مجموع ميانگين دما در فصل تابستان داراي روند افزايشي زياد است .