چکیده:
همگام با جهانی شدن و با رشد فنآوری اطلاعات و توسعه شبکههای ارتباطی، شهرها درفضایی متشکل ازجریانها به بازیگران اصلی حوزه ارتباط واقتصاد جهانی تبدیل شده اند. تمرکز و همگرایی حوزههای مختلف درشهرها نشان دهنده حرکت سریع جهان به سمت شهری شدن و توسعه هرچه بیشتر کلان شهرها و تبدیل آنها به شهرهای جهانی ودر نهایت جهان شهرها میباشد. دراین فضا، شهرها باارتقاء جایگاه اقتصادی، سیاسی، فن آوری، فرهنگی و زیر ساختی خود از توان، نفوذ و اعتبار کافی برای اجرای فعالیتهای دیپلماتیک برخوردار میشوند و درراستای فعالیتهای خود شکل نوینی از دیپلماسی را نمایان میسازند که از آن با عنوان دیپلماسی شهری یاد میشود. این مقاله از حیث ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است و تلاش دارد به شیوه اسنادی و در چارچوب بحث دیپلماسی شهری، نقش و کارکرد شهرها را به عنوان بازیگران جدید روابط بینالملل مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که شهرها با ایفای نقش فراملی خود در زمینههای امنیت، توسعه, اقتصاد، فرهنگ، شبکهسازی، و حضور در سازمانهای بینالمللی به بازیگرانی فعال در عرصه روابط بینالملل تبدیل شده اند.
خلاصه ماشینی:
در این مسیر «شهر» و «مدل شهر نشینی» به منزله یکی از نمادهای مدرنیته در ادبیات مدرنیسم در تعیین سبک زندگی اجتماع پیرامونش بسیار تأثیر گذار است، چراکه هر چه کیفیت سطح زندگی شهری افزایش یابد فرهنگ نیز در گرو آن تغییر کرده و جامعهای مترقی با اندیشهای مبتنی بر حرکت در مسیر توسعه را نمایان میسازد.
در این میان اغلب شهرهای مهم جهان که دارای تمدن تاریخی هستند برای حفظ میراث فرهنگی و تاریخی مشترکی که با شهر دیگری دارند به ایجاد ارتباط و تعاملی غیرمتمرکز از طریق انعقاد قرارداد فی مابین رو میآورند که این همان پیوندی است که بنابر اشتراکات منعقد میشود.
اما در ایران شهرهای دیگری از جمله اصفهان، شیراز، کاشان، گرگان، کرمانشاه، همدان، مشهد و تبریز نیز هستند که پیوند خواهرخواندگی با شهرهای دیگر دنیا دارند دیپلماسی شهر و پدیده جهانشهرها هرچند از دوران باستان تاکنون بهطور سنتی همیشه روابطی میان شهروندان کشور وجود داشته است اما بازیگران اصلی ارتباطات بینالمللی تا اواخر قرن 19میلادی، دولتهای سیاسی بوده اند.
بر این اساس توجه به کلانشهر و مدیریت کلانشهری علاوه بر سطوح محلی و ملی، دارای ابعاد منطقهای و جهانی است و مدیر موفق در امور شهر، مدیری است که از روابط فراملی و دیپلماسی شهری یا بهعبارتی بسیار سادهتر، راههای برقراری ارتباط با دیگر بازیگران عرصه تعاملات جهانی(دیگر کلانشهرها و شهرهای جهانی) به خوبی مطلع باشد و از این راهها در جهت ارتقای سطح مدیریت خود و کیفیت زندگی شهروندانش به خوبی سود جوید.