چکیده:
مسیر توسعه شهری پایدار از متن حقوق شهروندی می گذرد و محوریت این حقوق
در تمامی ارکان برنامهریزی و طراحی شهری امری بدیهی و ضروری برای نیل به توسعه
پایدار محسوب میشود. زندگی اجتماعی پایدار در دوره معاصر میتواند از طریق
آموزش و تعلیم بویژه آموزشهای شهروندی تقویت و ارتقاء یابد. آموزشهای مذکور با
تاکید بر مسئولیتهای اجتماعی و ارتباط موثر بین شهروندان میتواند بستری برای
اجتماعیمداری و تعامل اجتماعی محسوب شود. آموزشهای شهروندی جامعیت بالایی از
لحاظ روشها و ابزارهای آموزشی» سنین و اقشار تحت پوشش» گستره تاثیرگذاری دارا
بوده و میتواند خلاء های موجود را در جامعه آیرانی بخوبی پر نماید. در این راستا رشته -
ها و حرفههای گوناگونی میتوانند تاثیرگذار باشند. آموزشهای شهروندی از دیدگاه
رشته و حرفه شهرسازی با هدف ارتقای زندگی اجتماعی روبکرد مورد نظر این تحقیق
میباشد. بنابراین هدف این تحقیق» راهبردهای توسعه شهری پایدار با محوریت حقوق
شهروندی میباشد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که توجه و برنامهریزی با محوریت حقوق شهروندی در پروژهها و مداخلات شهری میتواند موجبات توسعه پایدار شهری
ارتقای زندگی شهروندان را فراهم نماید. این مهم میتواند با تامین زیرساختهای
شهروندی در طرحهای جامع و تفصیلی» ایجاد برنامههای چندمنظوره آموزشی_تفریحی
در مکانهای عمومی از قبیل پارکهاء میادین و مراکز خرید محلی؛ ایستگاههای متروء
اتوبوس و تاکسی؛ مساجد.ء مدارس» فرهنگسراها با بهره گیری از هنرهای نمایشی و تمرکز
قابلیتهای محلی» محقق شود. آموزش مفاهیم آموزشی در عرصه عمل از طریق تابلوها و
آثار هنری گرافیکی و حجمی و ... یکی دیگر از راههای تاثیرگذار میباشد. همچنین
واگذاری مسئولیتهای عمومی به خانوادهها» گروههای جوانان» بانوان» کودکان و
تشکیل اجتماعات و تشکلهای خودجوش محلی در این راستا میتواند بکارگرفته شود.
بهطور کلی توجه تامین شهروندی از طریق رویکرد برنامهریزی و طراحی شهری میتواند
به تداوم حیات شهروندی و ارتفای فرهنگک جمعی در راستای توسعه پایدار شهری منجر
شود.
خلاصه ماشینی:
بنابراین سوال اصلی این تحقیق عبارت است از: زمینه ها و شیوه های آموزش شهروندی از طریق برنامه ریزی و طراحی - شهری با هدف ارتقای زندگی اجتماعی کدامند؟ همچنین سوالات دیگری نیز برای نیل به هدف تحقیق قابل طرح و بحث میباشد: مفهوم شهروندی و ویژگیهای کلیدی آن چیست ؟ مضامین و محتوای آموزش های شهروندی شامل چه مولفه هایی میباشد؟ پایداری اجتماعی منظور از پایداری اجتماعی همبستگی و یکپارچگی اجتماعی، کار و درآمد مناسب ، اکوسیستم پایدار، دسترسی به مسکن مناسب و با کیفیتف شان شهروندی و مشارکت در امور امنیت و رفاه (در ابعاد گوناگون )، برابری و تعادل فضایی، دسترسی به امکانات و خدمات مورد نیاز و غیره است (سرور و امینی، ١٣٩٢، ٣٧).
بر اساس تحقیق که پورعزت و دیگران (١٣٨٦) انجام داده اند، هفت حق مهم و اساسی به طور مشترک در کلیه اسناد درباره حقوق شهروندی در سطح جهانی مورد نظر قرار گرفته اند که میتواند حداقل مطالبات مندرج در این زمینه محسوب شده و این اصول عبارتند از: ١- حق احترام برابر: هرگونه سهم افراد از مشارکت اجتماعی در نسبت میزان مشارکت فعال و تمام عیار آنها در اداره بهتر جامعه ، تأمین حداقل رفاه بر آحاد جامعه و احترام برابر به آنها اعطا میشود.
org//http:) ترنر دراندیشه های خود مفهوم شهروندی و آموزش های که باید به افراد در این زمینه داده شود در قالب چهار مولفه جامعه شناختی به عنوان یک واقعیت اجتماعی بیان کرده است .