چکیده:
از قاموس بیکران شعر و ادب فارسی، با تمامی تلاشهایی که محققان متعدد مبذول داشته اند، هنوز بسیاری از آثار مورد توجه قرار نگرفته است و برای پژوهشگران فرصت شناسایی و تامل در آثار زیادی پیش رو قرار دارد. یکی از شاعران زبردست دورۀ صفوی که متاسفانه آثارش از دیدۀ محققان مغفول مانده است، میر والهی قمی است که با توجه به استعدادی که در عرصه های مختلف از خود نشان داده است، شایسته و بایسته است که آثارش مورد مداقه قرار گیرد.
میر والهی قمی که در نیمۀ دوم قرن دهم و ربع اول قرن یازدهم هجری میزیست، از جمله شاعران، تصنیف سازان و موسیقی دانان توانمند دورۀ صفویه و از سادات قم بشمار میاید که باید آثارش را در قلمرو ادبی سبک هندی مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. از جمله آثار وی دیوان اشعار است که قصاید، غزلیات، ترجیع و ترکیب بند، مثنوی، هجویات، رباعیات، قطعات و ماده تاریخ را در بر میگیرد و در مجموع شش هزار بیت دارد که بخش عمده ای از آن را قصاید و غزلیات تشکیل میدهد.
در این مقال سعی بر آن است که پس از توصیف مختصری دربارۀ دورۀ مربوطه، در وهلۀ نخست به شخصیت میر والهی قمی و در گام دوم به واکاوی دیوان وی بر اساس نسخه های چهارگانۀ جدید پرداخته شود تا از این طریق جایگاه و مرتبۀ شعری این شاعر بزرگ دورۀ صفویه که تا به اکنون تحقیقات درخور توجهی دربارۀ وی صورت نگرفته است، شناسانده شود.
In the infinite sense of Persian poetry and literature, despite all the efforts of numerous scholars, many works have not yet received much attention and the opportunity for scholars to identify and reflect on the many works ahead. One of the most prominent poets of the Safavid era who is unfortunately ignored by scholars is Mir Valeh Qomi, who, due to his talent in various fields, deserves his scrutiny.
Mir Valeh Qom, who lived in the second half of the tenth century and the first quarter of the 11th century, is one of the poets, songwriters, and musicians of the Safavid era and one of the Sadat of Qom, whose works should be analyzed in the Indian literary realm. Contract analysis. Among his works are Divan Poems, which include quotations, sonnets, preferences and compositions, Masnavi, parodies, quatrains, fragments and material of history, and have a total of six thousand bits, most of which are quotations and sonnets. Forms.
In this article, after briefly describing the period concerned, he first deals with the personality of Mir Valeh Qomi and, in the second step, examines his divan on the basis of new quadruplicate versions in order to establish the poet's position and order in this poem. Identify the great Safavid era, which has not received any significant research so far.
خلاصه ماشینی:
معرفي نسخه خطي ديوان مير والهي قمي؛ شاعر دورة صفويه و سبک شناسي آن (ص ١٨١-١٥٩) فاطمه ملکي ٢، عليرضا صالحي ٣ (نويسندة مسئول )، فريده محسني هنجني 4 تاريخ دريافت مقاله : فروردين ٩٩تاريخ پذيرش قطعي مقاله :مرداد٩٩ چکيده از قاموس بيکران شعر و ادب فارسي، با تمامي تلاشهايي که محققان متعدد مبذول داشته اند، هنوز بسياري از آثار مورد توجه قرار نگرفته است و براي پژوهشگران فرصت شناسايي و تأمل در آثار زيادي پيش رو قرار دارد.
در عرفات العاشقين دربارة معلومات والهي چنين آمده است : «تصانيف نفيسه در موسيقي از او بر زبانهاست و در شاعري بغايت صاحب قدرت و تازه گوي و درست بيان و خوش اداي نمکين بود، همه قسم سخن ميگفت و خوب ميگفت » (مکتب وقوع در شعر فارسي، گلچين معاني: ص ٦٠٨).
مشخّصات نسخه هاي خطي موجود از اين قرار است : اس : قديميترين و کاملترين نسخۀ شناخته شده از ديوان والهي قمي به شمارة ٢٥٩٨ متعلّق به کتابخانۀ مرکزي دانشگاه تهران است که در اين پژوهش به عنوان نسخۀ اساس به کار رفته است .
با توجه به يافته هاي اخير، چهار نسخه از اين اثر موجود است که بدين شرح است : اس : قديميترين و کاملترين نسخۀ شناخته شده از ديوان والهي قمي به شمارة ٢٥٩٨ متعلّق به کتابخانۀ مرکزي دانشگاه تهران است که در اين پژوهش به عنوان نسخۀ اساس به کار رفته است .