چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی مبانی انسانشناختی از دیدگاه ملاصدرا و اصول تربیتی منتج از آن با استفاده از روش استنتاجی بازسازیشده فرانکنا میباشد. براساس این روش، با ترکیب گزارههای توصیفی مربوط به مبانی انسانشناختی و گزارههای تجویزی ناظر به هدف تعلیموتربیت، میتوان به گزارههای تجویزی مربوط به اصول تربیت دست یافت. مبانی عمده انسانشناختی از دیدگاه ملاصدرا به این نحو صورتبندی شدهاند: حرکت تکاملی نفس، تفوق عقل نظری بر عقل عملی، اراده مسبوق به عقل عملی، ظهور ملکات و ظهور نوعیتهای فردی. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در دیدگاه ملاصدرا میتوان از این اصول تربیتی سخن گفت: تقویت تدریجی حرکت تکاملی نفس، قراردادن عقل عملی در خدمت عقل نظری، پرورش اراده با تقویت عقل عملی، تداوم بر عمل و توجه به تفاوتهای فردی.
Employing Frankena's reconstructed inferential method, this study aimed at investigating the foundations of anthropology from Mulla Sadra's point of view and the educational principles that result from it. Through this method, the prescriptive propositions related to the principles of education can be achieved by combining the descriptive propositions of the basics of anthropology and the prescriptive propositions related to the objectives of education. The main foundations of anthropological cognition according to Mulla Sadra are formulated as follows: the evolutionary movement of the soul, the predominance of theoretical rationality over practical rationality, the will preceded by practical rationality, the emergence of individual characteristics and typology. The results indicate that we can think of these educational principles in Mulla Sadra's point of view: gradual promotion of the evolutionary movement of the soul, putting practical rationality in the service of theoretical rationality, developing the will by strengthening practical rationality, persistent action and paying attention to individual differences.
خلاصه ماشینی:
مباني عمده انسان شناختي از ديدگاه ملاصدرا به اين نحو صورت بندي شده اند: حرکت تکاملي نفس ، تفوق عقل نظري بر عقل عملي، اراده مسبوق به عقل عملي، ظهور ملکات و ظهور نوعيت هاي فردي.
نتايج پژوهش حاکي از آن است که در ديدگاه ملاصدرا ميتوان از اين اصول تربيتي سخن گفت : تقويت تدريجي حرکت تکاملي نفس ، قراردادن عقل عملي در خدمت عقل نظري، پرورش اراده با تقويت عقل عملي، تداوم بر عمل و توجه به تفاوت هاي فردي.
سجاديه (١٣٨٥) نيز در مقاله اي با عنوان "گزارشي از آراء فلسفي صدرالمتألهين و دلالت هاي تربيتي آن " به تحليل و بررسي هستي شناسي، معرفت شناسي، انسان شناسي و ارزش شناسي در فلسفه صدرالمتألهين ميپردازد، سپس مباني استنباطي، اصول متناظر و روش هاي مربوط را براساس فلسفه ملاصدرا مورد بحث و بررسي قرار داده است .
با عنايت به اينکه نيل به سعادت عقلي در گرو تحقق قابليت هايي چون حرکت تکاملي نفس ، تفوق عقل نظري بر عقل عملي، مسبوق بودن اراده به عقل عملي، ظهور ملکات و ظهور نوعيت فردي است ، لذا با نظر به هريک از اين مباني، به توضيح اصول خواهيم پرداخت .
براساس هدف غايي تربيت (سعادت عقلي) و مباني انسان شناختي در ديدگاه ملاصدرا، اصولي در تعليم وتربيت استنتاج شد، شامل : تقويت حرکت تدريجي و تکاملي نفس ، قراردادن عقل عملي در خدمت عقل نظري، پرورش اراده با تقويت عقل عملي، مداومت بر عمل و توجه به تفاوت هاي فردي.