چکیده:
دوران امامت و رهبری امام رضا علیه السلام با تهدیدهای فرهنگی اندیشه ناب محمدی و اعتقادات
مسلمانان همزمان بود، بهطوری که ترجمه کتابهای یونانی و هندی برای ترویج افکار
الحادی و همچنین تبلیغ سران سایر ادیان؛ تحریف و جعل احادیث و ظهور
فرقههای مختلفی چون غلات. مفوضه. مشبهه, مجسمه و.. عصر ایشان را با بحرانهای
اعتقادی و فرهنگی روبهرو ساخته بود. حضرت در چنین فضایی سعی کرد تا با اصلاح عقاید.
باورها و نگرشها و نهادینهسازی و فرهنگسازی اجرای اوامر و دوری مردم از نواهی شارع
مقدس اسلام زمینههای کمال و سعادت آنان را فراهم کند. نماز یکی از فرایضی است که
امام برای اقامة صحیح و پالایش آن از خرافات و تحریفات با سیرة رفتاری و گفتاری» سعی
در فرهنگسازی آن در جامعه داشت. این نگاشت به روش توصیفی-تحلیلی, ضمن بررسی
فرمایشها و سیر رفتاری حضرت رضا علیه السلام روشهای تربیتی اتخاذ از آن را مدلی جهت
فرهنگسازی نماز در جامعه اسلامی میداند. نتایج مقاله نشانگر آن است که با کاربست
روشهای تربیتی اسوهسازی و اسوهمداری, تبشیر و تشویق انار و بیمدادن» جلب توجه.
اعطای بینش,ء روش غیرمستقیم و.. در زندگی میتوان با تاسّی به امام رضا علیه السلام نماز را در
جامعه دینی بهصورت یک فرهنگ نهادینه کرد.
The era of Imamate and leadership of Imam Rida (as) coincided with cultural threats
against pure Mohammadi thought and Muslim beliefs, so that translating Greek and
Indian books to promote atheistic and anti-Islamic thoughts, as well as propagating
the heads of other religions, distorting and counterfeiting hadiths and the emergence
of different sects such as Ghulat, Mufawwadeh, Mushabbaheh, Mujassameh, etc.
have encountered his era with a variety of religious and cultural crises. In such an
atmosphere, the Imam tried to provide the grounds for perfection and prosperity by
reforming the beliefs and attitudes, and by culturalizing the execution and people's
avoiding from the prohibitions of the sacred law of Islam. Prayer is one of the religious
practices that the Imam tried to cultivate it in the society by purifying it and removing
the superstitions and distortions from it. This article based on descriptive-analytical
method examines the teachings and behavior of Imam Rida (as) and considers
the educational methods adopted by him as a model for the cultivation of prayer in
Islamic society. The article shows that by applying educational methods of modeling,
exhortation, encouragement, warnings and fear, giving insight, and indirect way in
the life, one can culturalize the prayer in the religious community by following the
instructions of Imam Rida (as).
خلاصه ماشینی:
مقاله پژوهشي روش هاي تربيتي فرهنگ سازي اقامۀ نماز در سيره رضوي دريافت : ١٣٩٧/٧/٢٥ پذيرش : ١٣٩٧/١٠/٢٥ محمد سبحاني يامچي ١ چکيده دوران امامـت و رهبـري امـام رضـا بـا تهديدهـاي فرهنگـي انديشـه ناب محمـدي و اعتقـادات مســلمانان همزمــان بــود، به طوري کــه ترجمــه کتاب هــاي يونانــي و هنــدي بــراي ترويــج افــکار الحــادي و ضدّاســلامي ، همچنيــن تبليــغ ســران ســاير اديــان ، تحريــف و جعــل احاديــث و ظهــور فرقه هــاي مختلفــي چــون غــلات ، مفوضــه ، مشــبهه ، مجســمه و...
امـام رضـا کـه دودمـان عالـي و برجسـته اش منسـوب بـه پيامبـر خـدا و خـود چشــمه اي لبريــز از فيــض و عطــا و خيــر و رحمــت بــراي بشــر اســت ، بــراي تربيــت و هدايـت انسـان خاکـي به سـوي عـرش عالـي فرسـتاده شـد و بـراي ايـن مهـم ، برنامه هـاي خــود را در طــول عمــر و امامــت خويــش بــر بشــر عرضــه کــرد تــا بــا تمسّــک بــه آن ، دنيــا و آخــرت خــود را آبــاد کنــد و به عنــوان متمدن تريــن قــوم ، بــا اصــل و ريشــۀ الهــي شناســانده شــوند.
امـام رضـا ضمـن تأکيد بـر اهميـت ايـن فريضـۀ الهـي ، در سـيره و سـخنان خـود بـه فرهنگ سـازي آن مي پرداخـت تـا بتوانـد بـا نهادينه کـردن نمـاز، از بـروز بسـياري از انحراف هـا در سـطح جامعـه جلوگيـري کنـد زيـرا خـداي مّنـان نمـاز را ناهـي از منکـرات و کارهـاي زشـت معرفـي کـرده اسـت : «إنّ الصّ ـلاة تنْهـي عـن اْل فْحشـاء و اْلمُنْ کر» (عنکبـوت / ٤٥).