چکیده:
مباحث بین رشتهای مثل قرآن و ادبیات باید به عنوان یکی از فعالیتهای قرآن پژوهی و راهی برای نشر فرهنگ اسلامی، مورد توجه قرار گیرد. شکرگزاری یکی از فضائل اخلاقی است و در هر دو فرهنگ اسلامی و فارسی، انسان به شکر خداوند بسیار سفارش شده است. به طوری که در قرآن، این فضیلت اخلاقی در کنار صفاتی چون مطیع اوامر الهی بودن آمده و سعدی نیز در بوستان خود بابی مستقل را به شکر بر عافیت اختصاص داده است که دلیلی بر اهمیت این مقوله در فرهنگ اسلامی و ادب فارسی میباشد. در این مقاله فضیلت شکرگزاری به عنوان پلی ارتباطی بین فرهنگ اسلامی و ادب فارسی بررسی شده است. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که سعدی با تأسی به قرآن، پیوندی ظریف و محکم بین این دو فرهنگ برقرار کرده است که منجر به اعتلای ادب این مرز و بوم شده است.
خلاصه ماشینی:
بررسی تطبیقی شکرگزاری در قرآن کریم و بوستان سعدی تاریخ دریافت: 24/6/96 محمدرضا ساسانی* تاریخ پذیرش: 13/9/96 چکیده مباحث بین رشتهای مثل قرآن و ادبیات باید به عنوان یکی از فعالیتهای قرآن پژوهی و راهی برای نشر فرهنگ اسلامی، مورد توجه قرار گیرد.
به طوری که در قرآن، این فضیلت اخلاقی در کنار صفاتی چون مطیع اوامر الهی بودن آمده و سعدی نیز در بوستان خود بابی مستقل را به شکر بر عافیت اختصاص داده است که دلیلی بر اهمیت این مقوله در فرهنگ اسلامی و ادب فارسی میباشد.
از آنجا که شکرگزاری یکی از فضائل پسندیده اخلاقی است که در قرآن کریم به طور مکرر به آن اشاره و توصیه شده است، و سعدی نیز در بوستان خود فصلی را به مقوله شکرگزاری اختصاص داده است، این مقوله به عنوان پلی ارتباطی بین فرهنگ اسلامی و فرهنگ و ادب ایرانی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
همچنین حضرت امام علی(ع) میفرمایند: «بهترین شکر نعمتها، بخشیدن از آن است»(شرح غرر الحکم ودرر الکلم، 1366، ج2: 407 و اخلاق در قرآن، مکارم شیرازی، 1385، ج 3: 90)؛ که در حقیقت توصیه به شکر عملی است.
همانطور که قرآن در سوره ابراهیم آیه 28 میفرماید: «آیا ندیدی کسانی را که نعمت خدا را به کفران تبدیل کردند، و قوم خود را به سرای نیستی و نابودی کشاندند؟» مفسران در این آیه، مصادیق مختلفی از جمله وجود مبارک حضرت پیامبر(ص) و یا ائمه اهل بیت را برای نعمت خدا قائل شدهاند، ولی این آیه میتواند مفهوم گستردهتر همه نعمتهای الهی را نیز شامل شود(اخلاق در قرآن، مکارم شیرازی، 1385، ج 3: 67).