چکیده:
ادبیات تطبیقی سالهاست که به عنوان یکی از روشهای مدرن نقد ادبی شناخته شده است. این نوع از نقد با بکارگیری علوم دیگر در صدد تحلیل متون ادبی است. در این نوشتار به بررسی تطبیقی اشعار سهراب سپهری و سن ژون پر س می پردازیم . علت انتخاب این دو شاعر دشواری تفسیر شعرشان، و استعانت از نقد تطبیقی برای تحلیل علت این دشواری است، که با بهره گیری از مکتب تطبیقی آمریکایی به تطبیق این دو اثر می پردازیم. به این منظور دو منظومه از این شاعران انتخاب شده است ، تا بررسی آن ها دقیقتر و آسان تر باشد « مسافر » سپهری « آناباز » از پرس مبنای بررسی ما در این مطالعه خواهند بود.
خلاصه ماشینی:
دیالکت نامتعارف، ادبیات تطبیقی، سپهری، پرس، مسافر، آناباز مقدمه ادبیات تطبیقی(comparative literature) به معنای بررسی شباهتها و تفاوتها، و نیز تأثیر و تأثرهای آثار ادبی ملل مختلف بر یکدیگر است؛ و دو مکتب عمده ادبیات تطبیقی مکتب فرانسه و مکتب آمریکایی است.
علاوه بر موارد ذکرشده که همگی در حوزه زبان سهراب در این شعر بود میتوان به موارد زیر که از عناصر ادبی غیرمتعارف در شعر اوست اشاره کرد.
برای نمونه به دو صنعت تشبیه و تلمیح میپردازیم: اول تشبیههای غیر متعارف است؛ شاعر در اینگونه تشبیهات به شیوه اتصال اسامی ذات به عناصر انتزاعی، به خلق تشبیه پرداخته است: حیات، غفلت رنگین یک دقیقه حواست و ما حرارت انگشتهای روشن او را بهسان سم گوارایی کنار حادثه سر میکشیم چون ارکان تشبیه هر کدام یک تصویر پیچیده و انتزاعی است، نمیتوان به صراحت گفت انسجام میان این تصاویر چیست.
صنعت بعدب تلمیح است؛ تلمیحات بدیع که ریشه در سنتهای ادبی ندارد: و بار دیگر، در زیر آسمان مزامیر در آن سفر که لب رودخانه بابل به هوش آمدم و در مسیر راهبان پاک مسیحی به سمت پرده خاموش ارمیای نبی اشاره کردند و من بلند بلند کتاب جامعه میخواندم دیالکت شعری سن ژون پرس شعر پرس یکی از نمونههای معاصر ادبیات فرانسه است، که به ویژگی فاخربودن زبان، و پایبندی به استانداردهای نحوی زبان فرانسه ستوده شده است.
پس میتوان گفت پیوستگی متن، یعنی ارتباط میان جملات در متن «آناباز» بسیار کم است، و علت اصلی دشواری شعر او در همین عدم پیوستگی مطالب به یکدیگر است.