چکیده:
کهن الگوی سایه عمیقترین سطح ناخودآگاه جمعی، انباشته از غرایز ابتدایی نوع بشر است که انسان آنها را از نیاکان خود به ارث برده است. سایه، بخش تاریک روان ناخودآگاه دارای جنبه های مثبت و منفی است. این پژوهش با تکیه بر ویژگیها و صفات دوسویه ای که این کهن الگو دارد، به تحلیل اشعار بلند الحیدری، از شاعران امروز عرب، پرداخته است. نتایج این جستار نشان می دهد که سایه با نمودهای مثبت و منفی اش در اشعار این شاعر حضور دارد که نمونه بارز وجدان بیدار اجتماع است. او در تلاش است با محو نکردن سایه زندگی سرشار از خوبی را برای دیگر انسانها به تصویر بکشد.
خلاصه ماشینی:
فصلنامة لسان مبین(پژوهش ادب عربی) (علمی – پژوهشی) سال چهارم، دورة جدید، شمارة یازدهم، بهار 1392، ص160-147 بررسی کهن الگوی سایه در اشعار بلند الحیدری وفادار کشاورزی استادیاردانشگاه شیراز مرضیه فیروزپور دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز چکیده کهن الگوی سایه عمیقترین سطح ناخودآگاه جمعی، انباشته از غرایز ابتدایی نوع بشر است که انسان آنها را از نیاکان خود به ارث برده است.
»(سلاجقه، 1385ش:223) درحقیقت، سایه حکایت از جنبة حیوانی روان دارد، که بشر در خلال تکامل خود از اشکال پستتر حیاتی به ارث برده است و بر اساس آن، گاه تمایل به جنبههای ناپسند حیوانی دارد که از نرم مسائل انسانی دور است (دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، 1376ش:388) و امکان دارد شامل عواملی جمعی باشد که خاستگاه آنها خارج از زندگی فرد باشد.
(احمدی،1374ش:375) بر این اساس میتوان جلوههای سایه و تأثیراتش را در شعر بلند الحیدری شاعر عربی معاصر به وضوح یافت؛ کسی که به قول خودش، تنها به مسائل و مشکلات مردم عرب زبان توجه نمیکرد، بلکه خودش را مدافع حقوق بشریت میدانست (عوض،2009م: 18)؛ زیرا او در عصری زندگی میکرد که سایة تاریکی بر روزگار گسترده شده بود، لذا در تلاش بود بهکمک نیروهای ناخودآگاه بویژه ناخودآگاه جمعی به یاری مردم روزگارش بپردازد.
به دنبال رسیدن به این مطلوب گاه سایه- عامل عزت یا حقارت- دوست داشته میشود و گاه نیز پرستش میگردد: فإننا نرید أن نعبد فیک ظلنا/ شموخنا و ذلنا (همان، 571 ) (ما میخواهیم که در تو سایه مان را پرستش کنیم/ سربلندیمان و سر افکندگیمان را) نتیجهگیری از نظر یونگ، کهن الگوی «سایه» شامل غرایز رفتاری ابتدایی نوع بشر است که در عمیقترین قسمت ناخودآگاه جای دارد و شامل جنبههای پست و ناخوشایندی است که فرد آن را از نیاکان خود به ارث برده است و اکنون بر رفتار او تأثیر میگذارد.