Abstract:
مساله اصلی این تحقیق بررسی و توصیف و تحلیل «بسامد» و«کارکرد» های حرف «را» در ادوار نثر فارسی از لحاظ سبک شناسی است. در این تحقیق 8073 مورد حرف «را» در 26731 سطر از 97 نویسنده به نسبت دوره های نثر فارسی استخراج و بررسی شده است. کاهش و افزایش عددی کارکردها، تنوع و تفرد کارکردها، توازی و یا تقابل در عملکرد کارکردها روی همدیگر(از لحاظ عددی و کارکردی)، تاثیر نوسان یا یکنواختی استعمال کارکردها در سبک دوره های نثر فارسی و همچنین نقش زیبایی آفرینی استعمال کارکردهای خاص و یا کارکردهای متنوع در پیدایش آثار زیبای نثر فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. از لحاظ «عدد» ی و «تنوع» کارکردها کاربرد حرف «را» از نثر دوره اول تا دوره پنجم به توالی ادوار کاهش می یابد.
Machine summary:
(تاریخ بیهقی ) تمهید دوم :این پژوهش ، با اساس قرار دادن تقسیمات دوره های نثـر فارسـی منـدرج در کتاب سبک شناسی یا «تاریخ تطور نثر فارسی » ملک الشعراء بهار، بـه جمـع آوری داده هـا پرداخته است .
از لحـاظ ساختاری این جستار یک بررسی سبک شناسانه در سطح زبانی به حساب مـی آیـد کـه بـه کمک دستور زبان فارسی کارکردهای حـرف «را» را در تمـام دوره هـای نثـر فارسـی مـورد تحقیق قرار داده است .
محور میانگین کارکرد مفعولی در دوره های اول تا سوم جریان متعادل رو به افزایشـی را نشان میدهد، در دوران چهارم و پنجم این روند، حالت جهشی به خود گرفته است .
توجـه بـه ایـن جهـش هـا از یکسـو و اخـتلاف فـراوان میـان محورهای حداقل و حداکثر میانگین در هر دوره از سوی دیگر، بیانگر این مطلب اسـت کـه هیچ تناسب توازن خاصی در کاربرد «را» مفعولی در هیچ دوره ای حاکم نبوده است و آثاری در هر دوره یافته شده است که اسـتفاده از کـارکرد مفعـولی ، افـراط و تفـریط داشـته انـد.
به این صورت که از دوره های دوم تا پنجم ذیل محور حـداقلهای اسـتعمال «را»ی مفعـول بترتیب سیاست نامه ، مرصادالعباد، گلستان و پریشان دیده میشود که در مقایسه با عنـاوین ذیل که حداکثر استعمال «را» مفعولی ،از دوران اول تا چهارم را دارنـد یعنـی شـاهنامه ابـو منصوری ، فارسنامه ، تاریخ یمینی و اسکندرنامه ـ ادبیتر هسـتند.