چکیده:
کتابی که اکنون معرفی میشود به یقین برای بسیاری از اهل دانش و قلم ناشناخته است. «سفینه» اثری است منظوم آمیخته با نثر آهنگین از شاعری گمنام به نام قهرمان قهری از شهر ملایر که در نعت و مدح پیامبر ( ص ) و ائمهی اطهار، بخصوص سالار شهیدان، امام حسین ( ع ) سروده شده است. در لابهلای اشعار این اثر گران بها علاوه بر نکات اخلاقی، مذهبی، حماسی و قرآنی میتوان جلوههایی از عرفان عملی را مشاهده نمود. که این خود بیانگر معرفت و سیر و سلوک شاعر است.از این روی این مقاله بر آن است تا ضمن به تصویر کشیدن صحنههایی از نبرد امام شهید و یارانش با دشمنان فریب خورده و جاهل، به نکات و اصطلاحات عرفانی مطرح شده در این اثر نیز اشاره کند. یکی از اهداف شاعر معرفی حسین (ع) به عنوان انسانی کامل و عارفی پاکباز است که سالکان راه حقیقت را به سیر الی الله هدایت مینماید.
خلاصه ماشینی:
"» (گوهرین،1380: 152 ) در سفینهی قهرمانیه، شاعر پس از نعت پیامبر اکرم (ص) او را مخاطب قرار داده، دست طلب به پیشگاه شفاعتش مییازد و چاره ای میجوید : تو چون در خلوت قرب الهی آبرو داری من از دیوان محشر در هراسم چاره ای فرما (سفینه، 8 ) در جای دیگر در تغزل قصیدهای که در مدح مولای متقیان است شعر خود را با نغمهی حروف میآراید و چنین میسراید : ساقی خلوت نشین به دور حریفان رسم تسلسل نهاده سلسله بر پا ( همان، 12 ) در قصیدهای دیگر، شاعر به گونهی خطاب نفس، دم را غنیمت میشمارد و شکایتهای دلش را با سید الساجدین ( ع ) در میان میگذارد : حریفان جمله مست و خلوت از اغیار خالی ماند غنیمت دان شکایتهای دل در وقت تنهایـــی (همان، 21) و سرانجام، شاعر از زبان سید الشهدا به برادرش عباس (ع) با تشبیهاتی همچون «چراغ رخ» و « خلوت دل» چنین میگوید : کای روشن از چراغ رخت خلوت دلم راهی به پیش دارم و دور است منزلم ( همان، 47 ) رضا : « رضا عبارت از رفع کراهت و تحمل مرارت احکام قضا و قدر است و مقام رضا بعد از مقام توکل است، در کشاف است که رضا در اصطلاح اهل سلوک تلذذ به بلواست و گفته شده است که رضا خروج از رضای نفس و به در آمدن در رضای حق است."