چکیده:
یکی از موضوعاتی که در متون اسلامی، به ویژه در قرآن کریم، مورد توجه قرار گرفته «روش شناسی منافقان» است. این تعبیر به معنای پرده برداشتن از چهره¬ی دوگانه¬ی آنان در شخصیت انسانی و هویت روحی و روانی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایشان می¬باشد. قرآن در صحنه¬های گوناگونی، منافقان را در مقایسه و مقابله با مؤمنان راستین ذکر کرده و با این رویکرد از چهره¬ی درونی و واقعی¬شان پرده برداشته و سیمای کریه¬شان را که در پشت ظاهر و الفاظ فریبنده¬شان پنهان کرده¬اند آشکار نموده است. قابل ذکر این که، منافقان به دشمنی دیرینه با اسلام و ارزش¬های اسلامی معروف هستند و سرچشمه¬ی بسیاری از آفات و رذایل می¬باشند. به همین دلیل لازم است جهت جلوگیری از ضربه¬زدن و ضرر رساندن آنان به اسلام، هویت و ویژگی-های ایشان تبیین و به مثابه بخشی از روش¬شناسی صحیح مورد بررسی قرار گیرد. نگارنده در این مقاله با ذکر معناشناسی واژه¬ی نفاق و مفهوم روش¬شناسی منافقان و ضرورت این موضوع به بحث درباره¬ی آن پرداخته و در جنبه¬های گوناگون به روش¬شناسی آنان به دو روش مقابله¬ای و تبیین ویژگی¬ها در عرصه¬های گوناگون مبادرت ورزیده است.
خلاصه ماشینی:
"قرآن کریم جهت کاربرد روش منطقی و کارامد در شناخت منافقین به تقابل ایمان و نفاق پرداخته و در صحنههای گوناگون آنان را با مؤمنان راستین مقایسه و مقابله کرده و از این طریق پرده از چهرهی واقعیشان برداشته و سیمای کریه آنان را که در پشت الفاظ فریبندهشان مخفی کردهاند،آشکار نموده است.
&%09218HNAG092G% نمونهی این ویژگی در منافقان را باید در ماجرای مربوط به صحنهی جنگ احزاب جستجو نموده و تشریح کرد:آنان به دلیل بیماردلی و هراس درونی که داشتند،کفر باطنی خود را آشکار ساختهو تمامی وعدههای خدا و پیامبرش صلی الله علیه و اله را فریب و دروغ میشمارند و در صحنهی دیگر این نبرد با سست عنصری، هنگامی که میبینند دشمنان از هرسو مدینه را محاصره کردهاند و دیری نمیپاید که این شهر را اشغال نظامی کنند،نقاب از چهره برمیگیرند و به دلیل ترس و وحشت،پیشنهاد دشمن را برای پذیرفتن آیین شرک و کفر،به سرعت میپذیرند و در این راه اندکی نیز درنگ نمیکنند(ر.
د-ظاهرسازی:عبارت از رعایت شدید ظواهر دینی و سخنان زیبا و عوام پسند و ابراز نظرات اصلاحطلبانه از سوی منافقین برای القای خودی بودن خویش در جمع مؤمنین و مسلمین؛تا آنجا که به تصریح قرآن حتی پیامبر اعظم صلی الله علیه و اله را نیز به تعجب و حیرت وامیداشت:«هنگامی که آنها(منافقان)را میبینی جسم و قیافهی آنها تو را در شگفتی فرومیبرد و اگر سخن بگویند به سخنانشان گوش میدهی»(منافقون،4)."