چکیده:
خانواده مهم ترین نهاد اجتماعی در جوامع انسانی است که تکوین و پرورش شخصیت افراد در آن شکل میگیرد. هدف اصلی این مقاله بررسی عامل های اجتماعی-فرهنگی مرتبط با کیفیت سلامت روانی خانواده در بین خانواده های شهرستان شیراز می باشد. این پژوهش با روش کمی و روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل خانوادههای ساکن در شهر شیراز در سال 1384 می باشند که در آنها زن و شوهر در قید حیات بوده و با هم زندگی می کنند. بر اساس نمونه گیری طبقه ای تصادفی منظم، 386 خانواده انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه ای معنی دار بین متغیر های سن، جنس، درآمد، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، بعد خانوار، سرمایه ی اجتماعی، جهت گیری مذهبی و عزت نفس با کیفیت سلامت روانی خانواده وجود دارد. بر اساس نتایج معادله ی رگرسیون چند متغیره، از بین کل متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای جهت گیری دینی، سرمایه ی اجتماعی، سن پاسخگویان، عزت نفس، درآمد خانواده و میزان تحصیلات حدود 30 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می نماید. بر اساس مدل تحلیل مسیر، از میان این متغیرها، جهت گیری مذهبی بالاترین تاثیر را بر متغیر وابسته داشته است.
خلاصه ماشینی:
"بخش عمدهای از ادبیات جامعهشناسی معاصر، بر مطالعه ی روابط بین تغییرات اجتماعی ناشی از فرآیند صنعتی شدن و گسترش شهرنشینی از یک سو و دگرگونی فرهنگ و خانواده از سوی دیگر، اختصاص یافته است، خانواده بسیاری از عملکردهای خود را از دست داده و آن ها را به سایر نهادها واگذار کرده است و تنها کارکرد مهمی که باقی مانده، فراهم آوردن عامل های جامعهپذیری کودکان و برتر از همه ی شرایط کسب تعادل و سلامت روانی اعضای خانواده است(سگالن، 1370).
- Aldridge - Bergin - Rousieau لوین و دیگران (Levin& et al, 2000) در مطالعه ای در مناطق شهری غنا روی زنان کارگر و مقایسه ی میان الگوی دخل و خرج زنان و مردان به این نتایج دست یافتند که زنان بیش تر تمایل دارند که درآمدشان را صرف خرید کالاهای اساسی برای خود و خانواده شان کنند.
جدول 9 - عناصر متغیرهای مستقل و زمینه ای درون معادله ای برای پیش بینی سلامت روانی مرحله نام متغیرها B Beta آزمونT R R2 Sig 1 جهتگیری مذهبی 41/0 30/0 75/6 32/0 10/0 000/0 2 عزت نفس 17/0 22/0 94/4 40/0 16/0 000/0 3 سن 52/0 20/0 43/4 47/0 22/0 000/0 4 سرمایه ی اجتماعی 24/0 16/0 62/3 50/0 25/0 000/0 5 درآمد 79/2 15/0 55/3 53/0 28/0 000/0 6 تحصیلات 31/0 09/0 98/1 55/0 30/0 001/0 مدل ساختاری رابطه بین متغیرهای مستقل و متغیرهای وابسته مدل تجربی پژوهش یک مدل علی از نوع تحلیل مسیر 1 است.
یافته های بدست آمده از این پژوهش بر اساس ضرایب همبستگی و معادله های رگرسیون، حکایت از آن داشت که بین متغیر های سن، جنس، درآمد، میزان تحصیلات، وضعیت اشتغال، بعد خانوار، سرمایه ی اجتماعی، جهت گیری مذهبی و عزت نفس با کیفیت سلامت روانی خانواده رابطه وجود دارد."