چکیده:
صرف نظر از شاهنامه فردوسی،کتاب دده قورقود وایلیاد وادیسه ی هومر، از زیباترین وعظیم ترین آثار حماسی ملت های جهان است. در این آثار مشابهت هاو همسانی هایی وجود دارد که شاید یکی از علل مهم این همسانی ها، آمیختگی اساطیر ملت ها ی گوناگون وتاثیر پذیری آن ها از یکدیگر باشد. همسانی های این آثار، ما را بر آن داشت که تاملی دیگر در نوع نگرش آفریدگاران حماسه به جایگاه زن ومقایسه این موضوع در این آثار بپردازیم. در کتاب دده قورقود، زنان منزلتی ارجمند و ستایش آمیز و هم طراز با مردان ونقش عمده ای در روند تشکیل حوادث دارند. در آثار هومر علی رغم نظر موافقی که هومر درباره زن دارد و او را همگام با مردان می شمارد و مهربانی، زیبایی، شکیبایی آن ها را می ستاید، اما در واقع در آثار این شاعر، به ویژه در ایلیاد، زنان با سیمای پریده رنگ و کم اهمیت در حوادث حضور دارند و اغلب نقش انگیزاننده حوادث و جنگ را دارند. در این مقاله ضمن بررسی جایگاه زنان در هر دو حماسه و بیان همسانی ها و ناهمسانی، به موضوع عشق و بررسی آن در این آثار نیز پرداخته می شود.
خلاصه ماشینی:
٣-سیمای زن در ایلیاد و ادیسۀ هومر در دو اثــر حماســی هــومر، نقــش هــای بنیــادین زنان ،کــاملا مــشهود اســت و« اصـولا بـا نگـاهی فراگیـر بـه حماسـه هـای بـاختر زمـین آشـکارا مـی ببیـنم کـه زنـان در آن هــا نقــش بنیــادین دارنــد و در پــس هــر رویــداد بــزرگ حماســی، زنــی را مــی تــوان نهفته دانـست ، تـروا خـود در پـی ربـوده شـدن هلـن ، بـانوی مـنلاس ، پدیـد آمـد، یونانیـان بــه تــروا تاختنــد تــا او را بــاز پــس بگیرنــد و در ادیــسه نیــز، در پــس واپــسین و برتــرین رویداد داستان به زنی باز می خوریم و به نام پنلوب » (کزازی، ٨:١٣٦٧).
کتــاب ایلیــاد داســتان جنــگ تــروا ســت و حــضور مــردان در صــحنه هــای رزم و حماسـه ، از چیرگـی خـاص آن هـا حکایـت مـی کنـد، در حـالی کـه زن آتـش فاجعـه را برمــی افــروزد و خــود کنــار مــی نــشیند: در ایــن کتــاب زیبــایی شــوم «هلــن » همــسر «منلاس » یونانی، جنـگ هـا مـی آفرینـد و بـسیاری را بـه کـشتن مـی دهـد، ایـن زن خانـه ، شوهر و فرزنـدش را تـرک مـی گویـد وبـه همـراه «پـاریس »کـه شـیفتۀ زیبـایی هـای هلـن شـده ، روانـۀ شـهر تـروا مـی گـردد، یونیانیـان بـرای گـرفتن انتقـام مـنلاس و رفـع تـوهینی کــه بــه ســرزمین آن هــا شــده ، بــه تــروا لــشکر مــی کــشند و بــدین ترتیــب ، جنــگ هــای فاجعه بار طولانی مدت بر انگیخته می شود.