چکیده:
تحقیق حاضر نقش جهت گیری های مذهبی در پیش بینی سبک های هویت را بررسی کرده است. یکی از مباحث اصلی در روان شناسی اجتماعی و شخصیت در چند دهه گذشته بحث هویت است. امروزه، جهت گیری مذهبی به یک دیدگاه مرکزی در روان شناسی مذهب تبدیل شده است. بر همین اساس این تحقیق به منظور بررسی نقش جهت گیری های مذهبی (جهت گیری درونی، بیرونی و سوال) در سبک های پردازش هویت برزونسکی، انجام شده است. بدین منظور تعداد 195 نفر ( 98 نفر دختر و 97 نفر پسر) از دانشجویان دانشکده های مختلف دانشگاه شیراز به روش نمونه گیری خوشه ایی تصادفی چند مرحله ایی، انتخاب شدند و مقیاس جهت گیری مذهبی، جهت گیری سوال، و سبک هویت را تکمیل کردند. نتایج حاصل از رگرسیون نشان دهنده این است که جهت گیری مذهبی درونی و سوال، سبک هویتی اطلاعاتی را به صورت مثبت پیش بینی می کند. جهت گیری مذهبی درونی، سبک هویتی هنجاری را به صورت مثبت و جهت گیری مذهبی سوال این سبک را به صورت منفی پیش بینی می کند همچنین جهت گیری مذهبی سوال، سبک هویتی سردرگم - اجتنابی را به صورت منفی پیش بینی می کند.
خلاصه ماشینی:
"هاشمی(1385)نیز با استفاده از ابزار جهتگیری مذهبی اسلامی(آذربایجانی،1382)رابطه سبکهای هویت و مذهب را بررسی کرده است؛یافتههای تحقیق او بیان میکند کهزیرمقیاس اعتقادات-مناسک و اخلاق به شکل منفی و معنادار سبک سردرگم-اجتنابی راپیشبینی میکند،و مقیاس اخلاق پیشبینیکننده مثبت و معنادار سبک هویتی اطلاعاتی است،همچنین زیرمقیاس اعتقادات-مناسک پیشبینیکنندۀ مثبت و معنادار سبک هنجاری میباشد.
درتبیین این یافته میتوان گفت که ازآنجاییکه جهتگیری سؤال توصیفکننده باز بودن معنویاست و ویژگی افرادی است که به بررسی سؤالهای هستیگرایانه بدون کاهش پیچیدگی آنهامایل هستند و تردید مذهبی را به عنوان موضوعی مثبت و مفید میپذیرند(بتسون و همکاران،1993)،لذا این جهتگیری با سبک هنجاری،که بیانکنندۀ تمایل به حفظ هویت ثابت وساختاریافته و فقدان تمایل به باز بودن نسبت به اطلاعاتی است،که با ارزشها و باورهایشخصی در تعارض هستند،ارتباطی معکوس دارد و برهمیناساس جهتگیری سؤال سبکهنجاری را به صورت منفی و معنادار پیشبینی میکند.
از نظر این محققان نمرههای بالا درجهتگیری سؤال بیانکنندۀ شکلی از بیجهت بودن است که اغلب افراد آن را چنین توصیفمیکنند که نمیدانند چه کسی هستند یا اینکه از نظر اخلاقی در چه وضعیتی قرار دارند،اما درتبیین مغایرت این یافتهها با یافته تحقیق حاضر مبنی بر وجود ارتباط پیشبینیکنندگی منفیبین جهتگیری سؤال و سبک سردرگم-اجتنابی،میتوان به ویژگیهای خاص مکتب اسلام&%02112TNAG021G% توجه داشت که بر طبق مبانی الهی این مکتب انسانساز،طرح سؤال،تردید داشتن و به دنبالپاسخ ابهامات بودن نهتنها مردود شمرده نمیشود،بلکه به عنوان شک مقدس در جهت بهترفهمیدن،از آن استقبال نیز میشود."