چکیده:
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محصول انقلاب اسلامی است که این انقلاب به رهبری امام خمینی(ره)به پیروزی رسید.از آنجا که امام خمینی(ره)اندیشههای مشخصی در خصوص مسائل اساسی حکومت داشته است،این پریش بنیادی را میتوان به میان نهاد که اندیشههای حکومتی امام خمینی(ره)چگونه بر تکوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأثیر گذار بوده است و این تأثیر گذاری چه میزان بوده است؟در این مقاله تلاش میشود به پرسش فوق پاسخ داده شود.روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و شیوه گردآوری دادهها کتابخانهای است.از مطالبی که بیان خواهد شد به این نتیجه خواهیم رسید که اندیشههای امام خمینی(ره)تأثیر تعیینکنندهای بر تکوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بهویژه موضوعات مربوط به نوع حکومت،حاکمیت و نهادهای سیاسی داشته است.
خلاصه ماشینی:
"تأکیدات مکرر امام(ره)در مراحل مختلف انقلاب مبنی بر اسلامی بودن انقلاب،تأکید بر تعیین نوع نظام سیاسی که محتوای آن اسلام است،تأکید بر تصویب قانون اساسی منطبق بر معیارهای اسلام و تأکید بر اسلامی بودن همه قوانین نظام برآمده از انقلاب،اصرار بر اظهار نظر علما در خصوص پیشنویس قانون اساسی،دعوت از مردم برای انتخاب اسلامشناسان به عنوان عضو مجلس بررسی نهایی قانون اساسی،و ارائه رهنمود به اعضای مجلس برای تصویب قانون اساسی صددرصد اسلامی را میتوان از مواردی دانست که سبب گردید اصل چهارم قانون اساسی در خصوص لزوم انطباق همه قوانین با موازین اسلام تصویب شود و در اصل هفتاد و دوم در تعیین محدوده صلاحیت مجلس شورای اسلامی مقرر شود که مجلس نمیتواند قوانینی وضع کند که با اصول و احکام مذهب رسمی کشور مغایرت داشته باشد و برای تضمین این امر هم نظارت فقهای شورای نگهبان مقرر شود.
نتیجه مواردی نظیر زمینهسازی تئوریک برای تشکیل حکومت اسلامی با طرح مباحث حکومت اسلامی در قالب کتب ولایت فقیه و جلد دوم البیع،رهبری انقلاب اسلامی،معرفی جمهوری اسلامی بهعنوان نظام مطلوب،پیگیری تصویب قانون اساسی،دعوت به نقد پیشنویس قانون اساسی،دعوت به انتخاب اسلامشناسان بهعنوان اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی،تأکید بر محتوای اسلامی نظام و تصویب قانون اساسی کاملا اسلامی،مقابله با طرح انحلال مجلس خبرگان،صدور فرمان بازنگری قانون اساسی،مشخص کردن محورهای بازنگری،تعیین اعضای شورای بازنگری و اظهار نظر صریح در خصوص برخی موضوعات خاص از سوی امام خمینی(ره)و استناد اعضای مجلس بررسی نهایی قانون اساسی و شورای بازنگری به دیدگاههای امام(ره)،تأثیرگذاری اندیشههای حکومتی امام(ره)بر تکوین قانون اساسی را نشان میدهد و آن را تأیید مینماید."