چکیده:
با توجه به گسرتش مفهوم ادبیات مقاومت در ادبیات معاصر جهان،به ویژه در ادبیات معاصر ایران و عرب و با توجه به ویژگی خاصی که این نوع و گونهء ادبی در جهان معاصر و در میان انواع ادبی گوناگون جهان پیدا کرده است،در این گفتار سعی میشود برخی مبانی و اصول اصلی ادبیات مقاومت در جهان معاصر ایرانی و عرب تبیین شود و تا سر حد امکان عوامل بروز و برجسته شدن این نوع ادبی در این دو ادبیات مهم،معاصر معرفی گردد،همچنین از بزرگان ادب مقاومت در هریک از دو ادبیات سخن به میان آید،آنگاه،نمادها و اسطوره های مهم مورد نظر شاعران و ادیبان در بیان اندیشههای خود در این نوع مهم ادبی بهطور مختصر تجزیه و تحلیل شود.
خلاصه ماشینی:
"از جمله عوامل دیگر که پدیدهء ادبیات مقاومت را در جهان معاصر عرب باعث گردیده،مواردی از قبیل،قیام کشورهای عربی برای رهایی از سلطهء عثمانی، انگلیس،فرانسه و ایتالیا،قیام مردم مصر به رهبری عرابی پاشا،حرکت جمال عبد الناصر در جنگ اعراب و اسرائیل،قیام مردم عراق به رهبری روحانیت شیعه برای رهایی از استعمار انگلیس،قیام مردم فلسطین برای رهایی از اشغال صهیونیسم،قیام مردم لیبی و الجزایر برای رهایی از استعمار ایتالیا و فرانسه،مخالفت تودههای عرب با حکام خود کامه خود،همه و همه از عوامل مهم در بروز ادبیات مقاومت در جهان عرب میباشند که البته اشغال فلسطین نقش محوری را در شش دههء اخیر در ایجاد این نوع ادبی در جهان عرب بازی کرده است.
این ویژگی مهم یکی از عناصر اساسی شعر مقاومت معاصر ایران و عرب است که بسته به شرایط سیاسی و اجتماعی،گاهی صورتهای بیانی آن در قالبهای کنایی و استعماری بیشتری جلوه میکند و گاه بسته به شرایط سیاسی و اجتماعی و تاریخی و فرهنگی در اشکال بیانی سادهتر و روانتری خود را نشان داده است.
البته این هم مربوط به یک دورهء خاص است نه همه دورهها، اما در دورهء معاصر،به دلیل تنگتر شدن حلقهء ارتباطی ملل جهان،به ویژه ملل همجوار از جمله ملتهای ایرانی و عرب و به دلیل وجود مسایل مشترک،بهکار گیری اساطیر بهعنوان نمادها و رمزهای مقاومت ملتها در شعر و ادب این دو ملت جنبهء حیرتانگیزی پیدا کرده است که در هیچ دورهای از ادوار ادبی آنها،به اینگونه برجسته و شاخص نبوده است."