خلاصه ماشینی:
"وی در آثار علمی تحقیقی و خویش میکوشد تا پژوهشهای ادبیات عربی را به جهتی خاص بکشاند، زیرا ملاحظه میکند که از مردم ایران در سه قرن و نیم اول اسلامی، علی الاطلاق هیچ چیز به زبان فارسی باقی نمانده، بنابراین برای بازیافتن هویت فرهنگی و اجتماعی ایرانیان آن روزگار، باید به منبع دست نخورده و ناشناخته ادبیات عرب (البته از جهت ایرانشناسی) روی آورد.
بنابراین چاپ دوم، نسبت به چاپ اول که در سال 1354 منتشر شد (انتشارات دانشگاه تهران) این تفاوتها را دارد: علاوه بر تغییری اندک در عنوان کتاب، غلطهای چاپ و غیر چاپی اصلاح شده، برخی منابع مفید که در فاصله دو چاپ منتشر شده، و نیز چند حاشیه لازم به آن افزوده گردیده، و خلاصه فصلی به نام «واژههای فارسی در شعر جاهلی عرب» در آن نهاده شده (ص 122 تا 145 کتاب).
استاد آذرتاش آذرنوش از فارسی شناسان و فرهیختهگان معاصر ایران در بررسی تاریخ ترجمه از عربی به فارسی در اولین گام به این مهم پرداختهاند که در اینجا برای معرفی اجمالی این اثر ارزشمند، با ذکر پارهای از آنچه در مقدمه کوتاه و بلند محتوای ایشان آمده، آغاز میکنیم.
اما متأسفانه این کار، آن چنان که او آرزو داشت، به سامان نرسید، زیرا او که سخت کهنسال شده بود، کتاب را به دست ویراستاران و ناشران ناصالح سپرد و سرانجام کتابی حاصل آمد که آکنده از اغلاط گوناگون و پریشانیهای بسیار است: انبوهی از نامها به صورت ناصحیح ضبط شدهاند، نامهای جغرافیایی در جاهای نادرست نشستهاند، بسیاری از سنوات مهم تاریخ تحریف شدهاند، روایات تاریخی گاه به تعصب خشک درآمیخته، کلمات اروپائی غالبا به شکلهای نامفهوم و شگفت درآمدهاند..."