خلاصه ماشینی:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود) مشروطیت اصل هشتم متمم قانون اساسی مشروطهی ایران دکتر کاظم ودیعی وزیر پیشین کار و امور اجتماعی حفرهی بزرگ پژوهشی حرکت مشروطهی ایران بیشترین ادبیات تاریخی را نصیب ما کرده است.
مظفر الدین شاه در سواد فرمان اولیهی قانون اساسی ایران3از طبقات جامعهی ایران نام میبرد و میگوید:«چنان مصمم شدیم که مجلس شورای ملی از منتخبین:شاهزادگان قاجار،علما،اعیان،اشراف، ملاکین،تجار،اصناف،به انتخاب طبقات مرقومه در دار الخلافهی تهران تشکیل و تنظیم شود که در مهام امور دولتی و مملکتی و مصالح عامه مشاوره و مداقه نماید...
» پس معلوم است که ظرف چند ماه چه تحولی پدید آمده است که منتهی میشود به صراحت و روشنی دیدگاه مشروطه و تصویب اصل دوم قانون اساسی به این شرح:«مجلس شورای ملی نمایندهی قاطبهی اهالی ایران است که در امور معاشی و سیاسی وطن خود مشارکت دارند.
5 وقتی کشاورز و روستایی رعیت بیچونوچرای ارباب و مالک خود است و آن مالک منتخب آن رعایا نیست،چهگونه میتوان وی را جزو اهالی و قاطبهی ملتی دانست که قوای مملکت ناشی از آن است «موضوع اصل دوم قانون اساسی»و عین همین استدلال را در مورد کارگران و حتا اصناف پذیرفت.
این رقیب بازاریاناند که بنیهی مالی قوی دارند و به امنیت و قانون و تجدد برای تجارت راغباند ولی حرف آنها جز از طریق روحانیت یا آزادیخواهان نافذ نیست پس نیروی پشتیبان این یا آن میتوانند باشند، به حسب شرایط روز و مراحل مبارزه در حرکت مشروطه.
محمد علی شاه طرف آنها را گرفت،به این امید که رقیب قدرت سلطنت را که موقوفهها را داشت و قاضی شرع بود و فتوا میداد،به وقت لزوم زیر چتر خود نگه دارد."