خلاصه ماشینی:
دکتر حیدر شهریار نقوی دانشگاه اصفهان ارتباط فارسی و سانسکریت زبان و ادبیات فارسی،در پرتو حکومت مسلمانان فارس یزبان در هند و پاکستان که در حدود یکهزار سال طول کشید،در آن دو کشور پهناور گسترش زاید الوصفی پیدا کرد و در بعضی از مواقع،در نتیجهء تشویق و سرپرستی بیمانند پادشاهان و درباریان و شاهزادگان،از فضلای ایران و گویندگان و نویسندگان فارسی،ترقی و تعالی آن در هندوستان بمراتب بیشتر از ایران بود.
شاعری دیگر بنام چند کوی در قرن دوازدهم میلادی کتابی بنام«پرتهوی راجوجی»که شامل وقایع نخستین جنگ پرتهویراج،پادشاه دهلی و اجمیر با سلطان شهاب الدین غوری متوفی 206 مطابق 6021 میلادی بوده نوشت ولی مهمتر از همه اقدام«کلهنبهت»یکی از درباریان فاضل و دانشمند را جاجی سنگه فرمانروای کشمیر بود که با الهام از شاهنامهء فردوسی در سال 9411 میلادی تاریخ کشمیر را از آغاز تا زمان پادشاه معاصر خود(جیسنگه)منظوم ساخت و بر آن«راجترنگنی»که درست بمعنای شاهنامه میباشد اسم گذاشت.
شاهنامه بفارسی در قرن دهم میلادی و راجترنگنی بسانسکریت در قرن دوازدهم میلادی سروده شد و شخصی بنام«جون راج»یکی از درباریان سلطان زین العابدین پادشاه عالمنواز و علمپرور کشمیر تقریبا پس از دو قرن از نگارش راج ترنگنی تاریخ دیگری که شامل سرگذشت کشمیر تا زمان سلطنت سلطان مزبور بود بشعر درآورد و نظر به مقبولیت فراوان اثر کلهن بهت اثر خویش را نیز بهمان اسم نامید.
در کشمیر زیر سرپرستی سلاطین مسلمان فارسیزبان،تعدادی از کتب فارسی و سانسکریت بزبان دومی ترجمه شد1بطور نمونه چنانکه گفته شد یوسف و زلیخای نظامی بوسیله شریوار بسانسکریت ترجمه شد و اکبر نامه تألیف ابو الفضل علامی نیز بهمان زبان نقل گردید2همچنین حماسه ملی معروف هندوان بنام مهابهاراتا وراج ترنگنی بوسیله ملا احمد کشمیری از سانسکریت بفارسی برگردانده شد3.