خلاصه ماشینی:
"در این میان،تنها صائب و پس از وی،عدهای معدود از پیروان و مقتفیان او،در ایران و هندوستان است که در بیان افکار و شرح احساسات،شیوهای خاص و طرزی نو پدید آوردند که هرچند رد محل و مقام خود،درخور غور و تامل و سزاوار تمجید و تحسین بود و لی نتوانست با آثار شگرفت و شگفت آن شاعران صاحب شأن و عالی مقام دست و پنجه نرم کند و خودی بنماید و چون اینگونه اشعار که«بسبک هندی»معروف گردید،در عین بلندی و شیوائی لفظ و معنی،خالی از مضامین پیچیده و مغلق و استعارات و تشبیهات و کنایات غامض و غیر متبادر بذهن نبود،مطبوع طباع سهل و ممتنع پسند و ملائم ذوق روان و ساده دوست نیفتاد و رفته رفته،متروک و مهجور ماندو از دسترس عرف و عادت دور شد و جزء موضوع مطالعات معدودی خواص اهل تتبع و استقصاء قرار گرفت.
البته متانت اسلوب و فخامت و رشاقت لفظ و جزالت و بلاغت معنی و روشنی و سادگی مضمون سبک خراسانی و روانی بیان و شیرینی سخن و لطف و صفای الفاظ و معانی سبک عراقی و شیرازی در طرز صائب دیده نمیشود ولی مراعات نظیرهای سبک و استعارات و کنایات بیمزه و تشبیهات و تشبیبات نامناسب و سستی تألیف نیز در اشعار او وجود ندارد و کمتر غزلیست که در آن مضمونی بدیع و فکری تازه بکار نرفته و احساسات لطیف و عواطف ظریف و خلجانات درونی و انفعالات نفسانی و حقایق روحاین بتازهترین تعبیر و بدیعترین مضمون و باریکترین معنی تشریح و توصیف نشده باشد ولی،چنانکه اشاره رفت،البته کلام،در عین فصاحت،غرابت معانی فراوان دارد."