خلاصه ماشینی:
"فوفوریوس صوری همانطور که اشارت رفت مباحث مربوط باجناس و انواع را از کتاب دل ارسطو آورده است و کتاب مدخل را نوشته است و بر رویهم نه کتاب یا مبحث منطقی بوجود آمد که کندی و فارابی و ابن -هیثم و مسکویه از آنها نام بردهاند2 و بعدها مباحث الفاظ را که خارج از اصول این فن بوده جزء ابواب و فصول منطق قرار دادند و بدین ترتیب منطق ارسطوئی دارای ده کتاب یا مبحث شد3 مفسرین یونانی و سریانی و ایرانی منطق ارسطو افکار علمی ارسطو را پیش از وی عدهای ز حکماء مورد شرح و تفسیر قرار دادند و این کار نخست در یونان بوسیلهء بزرگان و حکماء آن سامان انجام شد و بتدریج در سایر مراکز و حوزههای علمی نیز توجهی بشرح و تفسیر کتابهای منطقی ارسطو کردند و لاجرم بزبان پارسی و پهلوی و سریانی و زبانهای موجود دیگر نقل شد4 دانشمندان ایرانی سریانی از مباحث ارسطو پیروی میکردند و بر آن چیزی ارزنده -------------- (1)رجوع شود به شرح منظومه سبزواری لآلی-ص 5 و رجوع شود به فهرست ابن الندیم ترجمه تجدید ص 454 (2)مقدمه تبصره ص 21،31 کشاف و اصطلاحات فنون ص 616.
ابن مقفع:از جمله دانشمندان بزرگ ایرانی که در نقل و ترجمه و نشر علوم فلسفی یونان بویژه منطق خدمات ارزنده انجام داد عبد الله ابن مقفع ابن مبارک(روزبه پسر دادبه) است،کنیه این دانشمند قبل از آنکه بدین اسلام درآید«ابوعمرو»بود و سپس«بابومحمد» تبدیل شد وی از نویسندگان و دانشمندان و منطقیان قرن دوم هجری است که دو زبان پهلوی و عربی را قطعا نیک میدانسته است و حتی بعضی گویند بزبان یونانی نیز آشنا بوده است."