خلاصه ماشینی:
"اما کتاب دیگری که آقای برنجی ندیدهاند کتابی است به زبان عربی به نام:«الصائبون فی حاضرهم و ما فیهم»نوشته و تحقیق«سید عبد الرزاق حسنی»که در سال 1931 در بغداد چاپ شده،یعنی در سال 1310 هجری خورشیدی و بیست و هفت سال پیش از انتشار کتاب آقای«حسینعلی ممتحن»و ما اگر نسبت به محققان خودمان-خدای نخواسته-کمترین شک یا سوءظنی میداشتیم به راحتی میگفتیم که تقریبا 90-80%مطالب کتاب این محقق گرامی ما یعنی آقای ممتحن،برگرفته از کتاب آن بیچارهء بغدادی است که جناب ممتحن،تنها زحمت ترجمه و گاهی خلاصه کردن مطالب و گهگاه اضافه نمودن چند سطری بر آن را بر خود هموار کردهاند-که اجرشا با خدا-و البته چند بار هم از نویسندهء اصلی به نام یاد کردهاند و آن در مواقعی بوده که سید عبد الرزاق بیچاره از قضایایی صحبت میکند که در عراق اتفاق افتاده و او خود شاهد بوده یا از شاهدان شنیده،در چنین مواقعی آقای ممتحن مطالب را به حاشیه برده و مثلا نوشتهاند:«سید عبد الرزاق حسنی در کتاب...
این مشت اندک برای این بود که نشان دهیم صرفنظر از کموزیاد ماجرا،استخوانبندی اصلی قضایا همان شکل کلی سامی است و غیر از این،اگر تمام آن چیزهایی را که در نوشتههای مندایی در این کتاب آمده به دقت بررسی کنیم چیز تازهای به دست نخواهیم آورد و ماحصل اینکه تحقیق در بارهء این قوم،به وسیلهء کتابها و نوشتههاشان راهی به هیچ دهی نمیبرد و به عقیدهء نگارنده هرکس که میخواهد دربارهء دینهایی از این دست،بررسی درستی کند باید بداند که خواندن کتابهای اینان راه فرعی رسیدن به مقصود است و راه اصلی،بررسی آداب و رسوم و سنن و رفتارهای فردی و اجتماعی و شرایع آنان است."