چکیده:
سیاست گذاری فرهنگی در حوزه زنان، یکی از مباحث مبتلابه جامعه ایران در حوزه فرهنگ است. تحت تاثیر آموزه هایی که پیامبر اسلام(ص)، در جزیره العرب رواج داد، وضعیت زنان، به سرعت تغییر یافت و جایگاه فرهنگی- اجتماعی متفاوتی یافتند. در این مقاله، با اتکا به منطق گفتمان، تلاش می کنیم تا نظم اجتماعی در جزیره العرب را با اتکا به نظم گفتمانی آن (با شناسایی گفتمان جاهلیت و گفتمان نبوی) مشخص نموده و نشان دهیم که پیامبر اسلام(ص) در جایگاه حکو مت داری، چه گزاره های گفتمانی در حوزه زنان تولید کرده که توانسته است با اتکا به آنها، موقعیت فرهنگی- اجتماعی زنان را بهبود بخشد. برای این کار از شیوه لاکلاو و موفه در تحلیل گفتمان مبتنی بر مفهوم «مفصل بندی» استفاده می کنیم.
خلاصه ماشینی:
پرسش های تحقیق در این جا این سؤال قابل طرح است که ذیل حکومت پیامبر اسلام (ص )، تغییر در وضعیت زنان چگونه صورت گرفته است ؟ پرداختن به این سؤال ، به ویژه در ارتباط با مبحث سیاست گذاری فرهنگی، دو نوع پرسش تازه پیش روی ما می نهد: الف : در وهلۀ اول این پرسش مطرح می شود که در گفتمان نبوی (که در ادامه به شرح و بسط آن خواهیم پرداخت )، چه گزاره های گفتمانی در مورد زنان تولید شده که نتیجۀ آن در پیوند با نظم اجتماعی، بهبود موقعیت فرهنگی- اجتماعی آنان بوده است ؟ به عبارتی، در گفتمان نبوی، چه گزاره هایی در مورد زنان مطرح می شود که آنها را از موجوداتی که طفیلی وجود مردان هستند و جز به واسطۀ آنها، ارزشی ندارند، به موجوداتی با مرتبۀ وجودی برابر با مردان بدل میکند که مانعی در راه تعالی آنها وجود ندارد و تعالیشان کاملا وابسته به تلاش و ظرفیت فردی شان است ؟ ب : در مرحلۀ بعد این پرسش طرح می شود که این گزاره های گفتمانی، از چه طریقی و چگونه عملیاتی شده اند؟ ساز وکارهای اعمال آنها در زیست جهان مسلمانان چگونه بوده است ؟ این بحث به حوزه مدیریت فرهنگی و نحوه اجرای سیاست گذاری فرهنگی باز می گردد که در این مقاله مورد توجه نیست .