چکیده:
هدف کلی تحقیق حاضر، بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مرتبط با میزان مشارکت زنان روستایی در مسائل و امور خانوادگی و فرا خانوادگی (اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی) می باشد. مبنای نظری بر اساس متغیرهای الگویی «تالکوت پارسونز» و نظریات قشربندی جنسیتی «راندال کالینز و جانت چفز» قرار گرفته است. برای اجرای پژوهش حاضر از دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق شامل زنان بین 15 تا 65 سال مناطق روستایی استان زنجان بوده که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، تعداد 500 نفر از زنان مذکور به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. یافته ها نشان می دهد که در حدود 21 درصد از زنان، میزان مشارکت کم یا پایین در مسائل و امور خانوادگی و فرا خانوادگی (عرصه اجتماع) داشته و در مقابل حدود 25 درصد میزان مشارکت بالایی داشته اند و در این میان حدود 53 درصد از زنان از سطح مشارکت متوسط برخوردار بوده اند. نتایج تحلیل مسیر نشان می د هد که پایگاه اقتصادی و اجتماعی زنان از جمله متغیرهای کلیدی است که می تواند بر میزان مشارکت آنها (در دو بعد فرهنگ مشارکتی و رفتار مشارکتی) تاثیر قابل ملاحظه ای داشته باشد، یعنی با بالا رفتن پایگاه اقتصادی و اجتماعی زنان روستایی میزان مشارکت آنها به طور فزاینده ای بالا می رود.
خلاصه ماشینی:
چفز در واقع در بحث از بنیان های اختیاری نابرابری جنسیتی معتقد است ، از آن جائی که خانواده و سایر نهادهای اجتماعی به راحتی ، این شیوه ها را در دسترس افراد قرار می دهنـد، افـراد نیـز در درون ایـن ساختار و نظام نابرابر، داوطلبانه و بطور اختیاری با پذیرش این شیوه هـای متفـاوت جنـسی ، بـه حفـظ نظـام تقسیم کار در سطح کلان و تعابیر فرهنگی از تفاوت های زن و مرد کمک می کنند.
جدول (١) نحوه شاخص سازی متغیرهای تحقیق (رجوع شود به تصویر صفحه) 1 اما در ادامه مطالب باید گفت که طبقه اقتصادی - اجتماعی بر تمام موقعیت های اقتـصادی و اجتمـاعی که در جامعه نهاده شده اطلاق می شود، این موقعیت ها شامل ثروت ٢، درآمد٣، شغل یا حرفـه ٤، تحـصیلات ، 5 خودآگاهی ٦، پرستیژ وراثتی ٧، مشارکت گروهی ٨ و شناخت به وسیله دیگران ٩ است .
Horton and Hunt در واقع مشارکت اقتصادی عبارتست از فرایندی اثرگذار در توسعه روستایی که منجر به تقسیم قـدرت و منابع کمیاب و فراهم سازی فرصت برای رده های پایین جامعه به خصوص زنان می شود به طـوری کـه بهبـود شرایط آنها را در پی داشته باشد.
اما در کل بـا توجـه بـه نتایج می توان گفت که پایگاه اقتصادی و اجتماعی از جمله متغیرهای کلیدی است که مـی توانـد بـر میـزان مشارکت زنان تأثیر قابل ملاحظه ای داشته باشد.