چکیده:
توجه خاص سلاطین عثمانی به تهیه و نگهداری کتب و راهاندازی کتابخانههای مختلف باعث گردید تا بزرگان و امرا نیز توجهی خاص به گردآوری کتب مختلف مبذول دارند.این عنایت و توجه بدنبال گسترش روابط سیاسی و فرهنگی با دولت صفوی افزایش یافته و در نتیجه تعداد زیادی کتابخانه و مجموعه در سراسر زمین عثمانی تأسیس گردید.نسخههای فراوانی تهیه و یا از مناطق مختلف بخصوص سرزمین ایران در آنها گردآوری شد.هرچند بخش عمدهای از نسخههای جمعآوری شده در کتابخانهها را مخطوطات عربی تشکیل میدادند،اما در نتیجه علاقه این بزرگان به شعر و ادبیات فارسی تعداد نسخ خطی فارسی موجود در این مجموعهها نیز افزایش یافت.بر همین اساس درحالحاضر در کتابخانهها و مجموعههای موجود در کشور ترکیه تعداد کثیری نسخه خطی فارسی نگهداری میشود.در این مقاله سعی بر آن است تا با تکیه بر اطلاعات نسخههای فهرستنویسی شده در این کشور تصویری کلی از وضعیت نسخههای فارسی موجود در کتابخانههای ترکیه ترسیم شود.براساس یافتههای این پژوهش مشخص گردید که تاکنون 07031 کتاب/رساله فارسی موجود در کتابخانههای ترکیه فهرستنویسی شده است که این رقم حدود 54%از نسخههای موجود را دربر میگیرد و احتمال داده میشود حدود 55%از نسخ فارسی موجود در ترکیه هنوز فهرستنویسی نشده باشد.
خلاصه ماشینی:
"کتاب/رساله فارسی موجود در کتابخانههای ترکیه فهرستنویسی شده است که این
کتاب/رساله فارسی موجود در دانشگاه استانبول نیز معرفی شده است(آق سو،
شده است که فهرست نسخ خطی آثار عطار و نظامی از نمونههای آنها هستند(دلبری
کتابخانه عمومی دارای نسخه خطی میباشند که از این تعداد 9 مورد از آنها در استانبول
همانگونه که قبلا نیز ذکر شد آمار دقیق و قطعی در زمینه تعداد نسخ خطی فارسی موجود در کتابخانههای ترکیه در دست نیست.
منتشر شده توسط این کتابخانه تاکنون 731 نسخه خطی فارسی معرفی شده است
فهرست چاپی این کتابخانه جمعا 651 کتاب/رساله فارسی معرفی شده است که در
در کتابخانه دانشگاه استانبول 81/206 نسخه است که مجموعه کتب فارسی بطور مستقل نگهداری میشود و از میان آنها 5161 نسخه خطی فارسی قبلا معرفی شده است
583 عدد نسخه خطی متعلق به آن 7 کتاب/رساله فارسی معرفی شده است(سبحانی،
نسخه خطی متعلق به این کتابخانه تعداد 14 کتاب/رساله فارسی قبلا معرفی شده است
چاپی این کتابخانه از میان 5511 نسخه خطی معرفی شده تعداد 95 کتاب/رساله
ق احداث شده است و آثار موجود در این کتابخانه درحالحاضر در سلیمانیه در بخشی جداگانه نگهداری
نگهداری میشود که از میان آنها تاکنون 103 نسخه فارسی فهرستنویسی شده است.
خطی ارزشمند فارسی موجود در این موزه توسط قاراتای معرفی شده است(قاراتای،
کتاب/اثر فارسی متعلق به این کتابخانه تاکنون فهرستنویسی شده است.
در اولین فهرست منتشر شده از نسخ موجود در این کتابخانه 821 نسخه فارسی
افندی راهاندازی شده و از میان نسخ خطی موجود اطلاعات 441 کتاب/اثر(سبحانی،"