چکیده:
علم دین یا دینشناسی تطبیقی یکی از رشتههای مهمی است که در دوره جدید به وجود آمده است.هدف عمده دینشناسی تطبیقی،فهم ماهیت همهء ادیان مختلف و تحلی عناصر مشترک آنهاست.این رشته به عنوان یک رشته مستقل دانشگاهی،به دین و شناخت آن پنج رویکرد اساسی دارد:رویکرد تاریخی،رویکرد مردمشناختی،رویکرد روانشناختی،رویکرد جامعهشناختی و رویکرد پدیدار شناختی.آنچه در این مقاله میآید،معرفی و تحلیل علم دین و هریک از رویکردهای فوق است
خلاصه ماشینی:
") بنابراین مفاهیم عقلانی یاد شده مانند همه دادههای کاملا اولیه و مقدماتی درحالیکه قابل بحث و بررسی است،اما دقیقا تعریف نمیشود و تنها یک راه برای تفهیم این معنا به دیگران وجود دارد:دیگران باید با ذهن خود به دقت به بحث درباره این موضوع بپردازند تا به جایی برسند که در آن،امر مینوی به ناگریز آنها را تکان دهد و به حیات و آگاهیشان راه یابد.
) رویکرد روانشناختی دین پدیدهای است که در قالب رفتار در بشر نمود مییابد و این رفتار به عنوان طرز بودن، عمل کردن و زیستن موجود زنده(که براساس یک مبادله کنش فضایی-زمانی بین ارگانیست و محیط،از اعمال فیزیولوژیک متمایز میگردد)در روانشناختی به گونهای علمی مورد مطالعه قرار میگیرد.
) در نیمه دوم قرن نوزدهم همراه با رشد و توسعه مطالعات تطبیقی ادیان-که همچون یک علم میان رشتهای،از علوم و معارف گوناگون نظیر زبانشناسی،باستانشناسی، روانشناسی،جامعهشناسی،تاریخ اداین و فلسفه دین بهره میبرد-روش نوینی برای بررسی پدیدههای دینی و دستیابی به مشترکات و احیانا وحدت ادیان ظهور کرد که آن را «پدیدارشناسی دین»خواندند.
ازاینرو،وی کوشید پدیدارهای دینی را در ادیان مختلف با یکدیگر مطابقت دهد تا سرانجام وحدت ذاتی نهفته در پس این پدیدارها آشکار شود: در وهلهء اول،پدیدارشناسی دین در ابتداییترین صورت خود،رقیب تاریخ دین است؛یعنی روشی است برای تطبیق فرهنگی عناصر سازنده اعتقادات و افعال دینی."