چکیده:
در میان آثار عرفانی ابنعربی، کتاب فصوصالحکم از ویژگیهای خاصی برخوردار است. این اثر عمیق بسیاری از دقایق معارف دینی و اسرار و رموز عرفان نظری را بیان نموده است و تأثیر غیرقابل انکاری در سیر اندیشه معنوی مسلمانان نهاده و سالهای متمادی در مجامع علمی از مهمترین کتب درسی در عرفان نظری به شمار آمده است. همچنین سالیان درازی استادان این فن در سطوح بسیار عالی به تدریس آن پرداخته، و شارحان بسیاری با نهایت دقت به شرح مشکلات و توضیح اشارات و کنایاتش همت گماشتهاند. پس از ابن عربی اصول عرفان وی همواره محل تأمل و موضوع بررسی عرفانپژوهان بزرگ قرار گرفته است، شارحان برجسته بسیاری به شرح و بررسی، و نقد اندیشههای عرفانی او پرداخته، در این زمینه آثار گرانسنگ فراوانی به رشته تحریر درآوردهاند. نوشتار حاضر عهدهدار معرفی شارحان مکتب عرفانی ابن عربی میباشد
خلاصه ماشینی:
"9 آیهالله حسنزاده آملی در موارد بسیاری از تألیفات ارزنده خود، درباره آثار ابنعربی سخن به میان آورده است؛ از جمله مینویسد: علمای اسلام در معرفهالنفس و تهذیب و تزکیه آن، کتابها نوشتهاند، ولی مهمترین آنها فصوص و فتوحات شیخ اکبر محییالدین است.
5 قابل ذکر است که آیهالله حسنزاده آملی مصادر و مآخذ کتاب اسفار ملاصدرا را به دست آورده و در رسالهای به نام عرفان و حکمت متعالیه تحریر نموده است که موارد بسیاری از آنها برگرفته از آثار شیخ اکبر ابنعربی است.
سعیدالدین محمد فرغانی (متوفای 695 ق): او اهل فرغانه از بلاد ماوراءالنهر و از عارفان بزرگ و بنام عصر خود و از پیروان و شارحان مکتب ابنعربی است که در محضر صدرالدین قونوی درس خواند و در فهم اصول عرفان ابنعربی به مقام والایی نایل آمد و نقشالفصوص را شرح کرد و تائیه ابنفارض را به دو زبان پارسی و تازی به ترتیب به نامهای مشارقالدراری الزهر فی کشف حقائق نظمالدرر و منتهیالمدارک شرح کرده است.
9 سید حیدر به راستی ضمن حفظ استقلال فکری و مبانی راسخ مذهب شیعه، از تابعان ابنعربی و شارحان آثار و مروجان افکار اوست و اغلب عقایدش را پذیرفته و در تقریر و ترویج افکارش به تألیف کتب و رسایلی نظیر تفسیر المحیطالاعظم و کتاب جامعالاسرار و منبعالانوار و رساله نقدالنقود فی معرفهالوجود پرداخته و شرحی نیز به نام نصالنصوص بر کتاب فصوصالحکم وی نوشته است."