چکیده:
در این مقاله از چهار ویژگی برجستهء سبک شعر متعهد شیعی بحث شده است. همچنین مقایسهای بین این ویژگیهها در شعر متعهد شیعی و شعر دیگر فرقهها انجام گرفته است. این ویژگیها عبارتند از: 1-نوآوری در مضمون و قالب قصیده:این نوآوری،نخستین بار توسط کمیت بن زید اسدی در چکامه"بائیه"ابداع گردید. 2-کاربرد الفاظ و لغات ساده و روان:این ویژگی،تنها به سرایندگان شیعی محدود نمیگردد. 3-کاربرد استدلال و احتجاج:سرایندگان متعهد شیعی با دلیل و برهان،حق سملم علی(ع)و فرزندانش(ع)به امامت را بیان کردند.
خلاصه ماشینی:
این ویژگی،تنها به سرایندگان شیعی محدود نمیگردد،بلکه بسیاری از سرایندگان دیگر مذاهب نیز از الفاظ ساده و روان در اشعارشان بهره گرفتند تا برای مخاطبانشان،که تودههای مردم بودند،قابل درک باشد 3-کاربرد استدلال و احتجاج:سرایندگان متعهد شیعی با دلیل و برهان،حق مسلم علی(ع)و فرزندانش(ع)به امامت را بیان کردند و از هیچ تلاشی در این راه کوتاهی نورزیدند.
مثلا اگر به دیوان سید حمیری مراجعه کنیم و چکامههای مذهبیاش را بررسی نماییم،تنها یک قصیده را خواهیم یافت که در آن به دیار خالی محبوب اشاره دارد؛ گرچه اشارهاش در این قصیده به دیار محبوب،کاملا از آنچه که در عصر جاهلی رواج داشته مختلف است؛وی میگوید: أشاقتک المنازل بعد هند و تربیها و ذاک الدّلّ دعد منازل أقفرت منهنّ محّت معالمهنّ من سبل و رعد7 و ریح حرجف تسنن فیها8 بما فی التّرب تلحم ما تسدی9 همچنین به ابیات آغازین قصیده صاحب بنعبّاد توجه کنید: ما لعلیّ العلی أشباه لا و الذی لا اله الاّ هو مبناه مبنی النّبیّ نعرفه و إبناه عند التفاخر ابناه انّ علیا علا الی شرف لو رامه الوهم زلّ مرقاه01 ابو القاسم صنوبری نیز همین سبک را پی گرفته و در آغاز قصیدهاش،توقف بر منازل و وصف زنان را نهی میکند: ما فی المنازل حاجة نقضیها الاّ السلام و أدمع نذریها11 سپس در ادامه میگوید: لا خیر فی وصف النّساء فأعفنی عمّا تکلّفنیه من وصفیها نمونههای بسیاری از این دست یافت میشود که بیانگر این مطلب است که سرایندگان متعهد شیعی،سرودههایشان را با مدح و ستایش علی و خاندانش(ع) آغاز میکنند و این سبک را تا پایان قصیده پی میگیرند و مجالی برای پرداختن به موضوعهای بیمحتوا نمییابند.