خلاصه ماشینی:
تاریخ تحول زبانهای ایرانی و مجاهدات دانشمندان اسکاندیناوی دربارهء رشتههای مختلف ایرانشناسی مدت زمانی است که تحقیقات عمومی راجع به خاور زمین در اروپا معمول شده و زبانهای ایرانی پیوسته یکی از رشتههای موردنظر این مطالعات میباشد.
بیرونی یکی از دانشمندان ایران برای اولینبار در تاریخ جهان بدون داشتن هیچ منظور مذهبی و کلاسیک و فقط بمنظور علم و مطالعات اقدام به تحصیل زبان خارجی سانسکریت کرده و در کتاب«تحقیق ماللهند»از آن یاد کرده است.
در قرن شانزدهم که علاقهای از طرف دولتهای اروپائی برای تشکیل مستعمرات در نقاط مختلف جهان ابراز گردید،موضوع تحصیل زبانهای خارجی وضع خاص دیگری بخود گرفت و انگلیسها برای ادارهء مستعمرات خود در هند شروع بفراگرفتن زبانهای سانسکریت و فارسی نمودند ولی هدف آنها از این تحصیل فقط بمنظور استفادههای سیاسی بود و هنوز علاقهای علمی برای تحصیل زبانهای بیگانه ایجاد نشده بود.
وی در این کتاب عقاید خویش را راجع به اوستا منعکس میکند و چنین اظهار نظر میکند که زبان اوستا زبان فارسی جدید ایران نبوده است و با زبان سانسکریت شباهت زیاد داشته و فقط در کتابهای مذهبی پارسیان هند دیده میشود.
برای تکمیل اطلاعات شما راجع به کارهای نروژیها دربارهء ایرانشناسی اجازه میخواهم تذکر دهم من نیز مدتها در علم املاء اوستا مطالعات نمودهام و همچنین در زبانهای جدید ایران بخصوص در مشرق این مملکت تحقیقاتی کردهام.
در اینجا باید تذکر داد که در عصر حاضر هنوز زبانهای ایرانی از قبیل آسی و پشتو و چند گویش دیگر محلی ایران مقداری از قواعد زبان مادری هند و اروپائی خود را بیشتر از آنچه در پهلوی در دوهزار سال پیش دیده میشود نگاهداری کردهاند.