چکیده:
«استقلال»،«آزادی»و«جمهوری اسلامی»از محوریترین و مبناییترین شعارهای ملت مسلمان ایران در دوران مبارزه برای رهایی از نظام ستم شاهی و دست یابی به نظام اسلامی به شمار میآیند؛نظامی با دو ویژگی «جمهوریت»و اسلامیت»که از یک سو،متکی است برخواست عمومی جامعه اسلامی و ارادهی ملتی مسلمان که جز به اسلام نمیاندیشد و داعیهی دیگری به غیراز حاکمیت دستورات الهی ندارد،و از دیگرسو،هر خواستی خارج از این دو ویژگی را بیرون از فلسفهی وجودی خود میداند،و در راستای تحقق این دو ویژگی است که استقلال و آزادی مبنای اتحاد و همبستگی و وحدت ملت ایران اسلامی قرار میگیرد. اما از آنجا که«استقلال»چیزی نیست جز صورت بیرونی آزادی در منظر بیگانگان،و جمهوریت و اسلامیت نیز جز در سایهی آزادی محقق نخواهد شد،باتوجه به اهمیت و محوریت آزادی در بین دیگر مبانی اتحاد و وحدت ملی،موضوع نوشتار را اختصاص به آزادی و مؤلفههای اتحاد ملی میدهیم. بر این اساس آزادی،بهعنوان عامل اصلی و مبنایی در تحقق وحدت ملی، نمیتواند بهگونهای تفسیر و تعبیر شود که به اتحاد و همبستگی ملت مسلمان ایران خدشه وارد کند،و در نتیجه با جمهوریت و مردمی بودن حکومت همخوانی نداشته باشد،چرا که نبود اتحاد و وحدت برخلاف منشور صریح جمهوریت و اسلامیت است.
اما اینکه«چگونه و با چه ساز و کارهایی میتوان از آزادی در جهت اتحاد، همبستگی و وحدت ملی بهره گرفت،و بین مبانی و مؤلفههای اتحاد و وحدت ملی آن پیوند ناگسستنی برقرار کرد؟»مسأله است که پاسخ به آن را این نوشتار به عهده خواهد داشت
خلاصه ماشینی:
"راستای تحقق این دو ویژگی است که استقلال و آزادی مبنای اتحاد و
بنابراین،سؤال از چرایی پیدایش انقلاب اسلامی و چیستی آن میتواند راهنمای خوبی برای دست یابی به مبانی و مؤلفههای اتحاد ملی باشد،زیرا نظام
باتوجه به اهمیت و محوریت آزادی در بین دیگر مبانی اتحاد و وحدت ملی
است که حداکثر آزادی را برای افراد خود فراهم میآورد(پوپر،4631،
آزادی عبارت از این است که انسان حق داشته هر کاری را قانون اجازه
این بدان معنی است که اگر خواهان تنظیم زندگی خود
بر این اساس است که اسلام در نظام اجتماعی،موضوع نقد و پذیرش آن را
در قالب حق مردم بیان شده است و این خود دلیل اهمیت این مسؤولیت دولت
علی علیه السلام در مقام توصیف ویژگی حقوق متقابل مردم و دولت اسلامی میفرماید:
بسیاری از راه کارهای دیگر در این مسأله،تلاشی برای پیشگیری و ممانعت از شکلگیری هرگونه طبقهی ممتاز اجتماعی است.
امام علی علیه السلام پذیرش این نوع ولایت الهی را عامل مهمی در هدایت و حفظ
پایههای اصلی مسؤولیت اجتماعی بر پایهی اعتقاد به برابری و همسانی ذاتی و زیستی افراد بشر استوار است و همهی آنان را،در آفرینش،از یک گوهر
است که افراد رفتار و نیازهای خود را با مصالح جامعه هماهنگ کنند و پاسداری
ابزاری ویرانگر برای از بین بردن اتحاد و همبستگی جامعه مبدل شود.
بالقوهی جامعه و دولت مطلعاند،طبیعی است که تلاش خود را برای حل
اتحاد و اتفاق است آمادهترین بستر برای ظهور این ارزشهاست.
اتحاد و همبستگی در یک جامعه دارای مراتب مختلف است."