چکیده:
ولایت و زعامت بر جوامع انسانی موهبت الهی است ،که خداوند در قرآن کریم از آن با
منت و عظمت یاد می کند و راه نجات از گمراهی را در سایه اطاعت پیامبر اعظم (ص) بیان
کرده است.
ولایت یا ولایت از پر استعمال ترین واژه های قرآنی است که به معنی سرپرستی جامعه
و هدایت مردم آمده است و قرآن کریم یگانه مرجع متقن مسلمانها و ولایت پیامبر اعظم
(ص) را بخشی از آن ولایت مطلقه الهیه بیان می کند .
عصمت، یک حقیقت نفسانی است که انسان را در فکر و خیال ازگناه غرض می دارد و اگر
پیامبر معصوم نباشد هدف بعثت تامین نمی شود در این صورت نقص غرض خواهد بود.
خدا به ابراهیم(ع) فرمود : ولایت و امامت من به ظالمین نمی رسد . ظلم، مفهومی وسیع
دارد و شامل انواع فسق و فجور می گردد . عصمت ، با اراده تکوینی برای معصوم ایجاد
شده و در اراده تکوینی ، میان اراده و مراد تخلف نیست . پیامبر اعظم (ص) از لحاظ
علمی، اتصال به ذات حق دارد و منابع علوم آن حضرت را وحی تشکیل می دهد .
پیامبر اعظم (ص) در جمیع جهات معصوم است . از آن جهت که خدا هدفش هدایت مردم و
اتمام حجت بر بندگان است . اگر عصمت در پیامبر(ص) وجود نداشته باشد، هدایت و اتمام
حجت محقق نیست . خلاصه عصمت هیچ گونه منافات با آزادی انسان ندارد، زمینه اش را خود
انسان فراهم می کند، خدا این موهبت را به کسی اعطا می کند که لیاقت داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
"اکنون سخن در این است که عصمت وجود مقدس پیامبر اعظم (ص) چگونه از این آیه مبارکه استفاده می شود ؟ معلوم شد که آیه ، اراده تکوینی را برای اهل بیت (ع) ثابت کرد، بنابر این باید گفت: عنایت خاصی خداوند به خاندان رسول اکرم (ص) داشته و در همین آیه اهل بیت (ع) را با صفت عصمت معرفی می کند و بحث اینکه پیامبر(ص) عصمت دارد یا نه ، مفروغ عنه گرفته شده پس عصمت آن بزرگوار جای بحث و مناقشه نیست.
شبیه این معنی در لباس دیگر در آیه دیگر منعکس شده که هر کس از پیامبر اطاعت کند، ازخدا اطاعت کرده است: « من یطع الرسول فقد اطاع الله »[25] 3-عصمت از خطا و نسیان در امور فردی و اجتماعی از جایی که پیامبران به ویژه پیامبر اعظم (ص) از لحاظ علمی ، اتصالی به ذات حق دارد ، منابع علم پیامبر (ص) را وحی و ارتباط با عالم ملکوت تشکیل می دهد و حقایق برایش روشن است، جای برای لغزش و نسیان برای آنها نیست .
3- 3- « یا ایها الذین امنوا لم تقولون ما لا تفعلون کبر مقتا عند الله ان تقولوا ما لا تفعلون »[31] هدف از فرستادن پیامبر (ص) تربیت انسان ها است، از عوامل موثر در تربیت که موجب گرایش مردم به رهبر و پیشوا می شود ، این است که آنچه را یک رهبر و پیشوا برای مردم بیان می کند در قدم اول باید خودش عامل به آن باشد ، بزرگترین عامل جدایی و تنفر از یک رهبر در این است که میان گفتار و اعمال رهبر جامعه تضاد باشد در این صورت نه تنها راهنمایی و هدایت او اثر ندارد بلکه اساس ادعای او را زیر سئوال برده و متزلزل می سازد."