چکیده:
فناوری به عنوان یکی از ارکان کلیدی تولید در راهبرد کلان ملی جمهوری اسلامی ایران جایگاه ویژه ای دارد. تولید به عنوان موتور محرک اقتصاد کشور وابستگی کلیدی به توان فناورانه در ارتقای کیفی و کمی تولیدات و نیز تکمیل زنجیره های ارزش دارد. این مهم با توجه به تحریم های ظالمانه طولانی مدت بر کشور ما، از اهمیت بیشتری برخوردار می شود. در این راستا با تدبیر مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) موضوع فناوری و توسعه توان فناورانه با راهبرد کلان اقتصاد دانش بنیان طی چند سال تجربه توانسته است دستاوردهای مهمی را شکل دهد. لکن تجربه کشور در این سال ها با فراز و نشیب هایی همراه بوده است که با بررسی روند آن و ارزیابی عملکردها و تحلیل دستاوردها می تواند راهگشای مسیر مهم و طولانی پیش رو باشد. در این گزارش به بررسی روند توسعه اقتصاد دانش بنیان از آغاز تا کنون بر اساس تجربه های زیسته و نظرات خبرگانی پرداخته شده و نقش قانون جهش تولید دانش بنیان به عنوان یک الگوی سنجیده و دقیق جهت توسعه اکوسیستم دانش بنیان کشور ارزیابی شده است
خلاصه ماشینی:
در واقع، در تدوین این فهرست، هدف دستیابی به فناوریهای پیشرفته روز دنیا مستتر و اولویتبندی و جهتدهی ناظر بر نیازهای کشور چندان مورد توجه قرار نگرفته بود و معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری، شرکتهای متقاضی را بر اساس مندرجات این فهرست ارزیابی میکرد.
در نتیجة این رویکرد، شرکتهایی بهعنوان دانشبنیان شناسایی شدند که عموماً شرکتهای کوچک و متوسطی بودند که توان فناورانه بالایی در فناوریهای پیچیده سختافزاری روز دنیا داشتند، اما از بنیه مالی و اجرایی لازم برخوردار نبودند و مشتری مشخص، عمده یا مطمئنی نیز برای دستاوردهای آنها وجود نداشت.
معاونت علمی و فناوری این ظرفیتها را از طریق شرکتهای کوچک و متوسط (هم از نظر شکلی و هم از نظر محتوایی) به سمت فناوریهای هایتک روز دنیا برد که تناسبی با نیازهای صنعتی کشور نداشت و اگر تناسب موضوعی برقرار بود به دلیل پرهیز عمومی بنگاههای اقتصادی بزرگ از تعامل با شرکتهای کوچک و متوسط و کمتر شناخته شده، همکاری چشمگیری صورت نمیگرفت.
ظرفیت نخست بهواسطه سیاستگذاری معاونت علمی و فناوری به سمتی رفت که در تأمین نیازهای فناورانه کلیدی و بزرگ صنایع توفیق زیادی نداشت و ظرفیت دوم نیز با سیاستگذاری ناقص، توان پژوهشی کشور را به سمت پژوهشهای غیرکاربردی داخلی و همسو با اولویتهای پژوهشی روز دنیا برد که مورد نیاز صنایع ما نبود و اغلب مسائل روز کشورهای توسعهیافته بود.