چکیده:
امارات در علم حقوق از جایگاه ویژهای برخوردارند، به طوری که به موجب بند ۴ ماده ۱۲۵۸ قانون مدنی امارات از ادله اثبات دعوا شمرده شدهاند. تعارض بین امارات قانونی با دلایل و اصول یکی از مباحث مهم و کلیدی می باشد. پس اماره امر معلومی است که در خارج به وسیله آن امر مجهولی که مورد ادعا ثالث است، ثابت میشود و لذا اموری که به وسیله امارات ثابت میگردند، معتبر شناخته شده است، زیرا امارات کاشف از واقع هستند. در حقیقت با توجه به معنای لغوی امارات ادله تکمیلیاند که در عالم خارج وجود دارند و علامت یا نشانه وجود حقی برای صاحب آن میباشند. همچنین دلیل از طریق اماره، بیش از هر دلیل دیگری، غیر مستقیم است. تعارض اماره و اصل، از اقسام تعارض اصل عملی و دلیل اجتهادی و به معنای تنافی میان مدلول اماره (دلیل ظنی معتبر) و با اصلی عملی است. در تعارض امارات و اصول، اماره مقدم است و مشهور، این تقدم را از باب حکومت میدانند. حال با این اوصاف قصد داریم به تعارض امارات قانونی با اصول عملی در دادرسی های مدنی بپردازیم.
خلاصه ماشینی:
م. تصرف به عنوان مالکیت را دلیل بر مالکیت میداند 2 ، و حال آنکه از نظر تحلیلی، تصرف اگر چه به عنوان مالکیت نمیتواند کاشف از مالکیت واقعی متصرف باشد به طوری که تردیدی برای دادرس باقی نماند؛ زیرا احتمال میرود که واقعاً متصرف غاصب باشد و مدعی مالکیت دلیلی بر این امر نداشته باشد، ولی چون تصرف به عنوان مالکیت نوعاً ملازمهی با مالکیت متصرف دارد، قانون آن را دلیل بر مالکیت شناخته است تا خلاف آن اثبات گردد و همچنین - سنگلجی، استاد علامه محمد، چهاررساله، انتشارات نگاه بینه، 1378، پائیز، ص 132.
بخش پنجم: تعارض امارات با یکدیگر بند اول: تعارض اماره قانونی با اماره قانونی دیگر هرگاه دو امارهی قانونی با یکدیگر تعارض پیدا کنند و نتوان وجه غالب و برتری را برای یکی از آن دو در نظر گرفت، براساس قاعدهی «اذا تعارضا تساقطا» هر دو امارهی قانونی از اعتبار میافتند و باید مورد دعوی را با دلیل دیگری اثبات کرد، مگر اینکه یکی از امارات قانونی دارای وجه برتری باشد تا کفهی برتری به نفع وی سنگین شود، در این صورت امارهای که دارای وجه برتری است، ترجیح داده میشود به طور مثال یقین داریم که مال سابقاً وقف بوده و طلق نبوده، اما اکنون در دست شخصی است که در آن تصرفات مالکانه میکند و احتمال دارد که مال با مجوز قانونی از ذوالید قانونی به ذوالید فعلی منتقل شده باشد.